เรื่อง ปฏิปทาให้เข้าถึงนรกชื่อปหาสะ
ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ! ข้าพระองค์เคยได้ยินค้าของนักเต้นราผู้เป็นอาจารย์และปาจารย์ก่อน ๆ กล่าวว่า นักเต้นรําคนใด ทําให้คนหัวเราะ รื่นเริง ด้วยคําจริงบ้าง คําเท็จบ้าง ในท่ามกลางสถานเต้นรํา ในท่ามกลางสถานมหรสพ ผู้นั้นเมื่อแตกกายตายไป ย่อมเข้าถึงความเป็นสหายแห่งเทวดาผู้ร่าเริง ในข้อนี้พระผู้มีพระภาคตรัสว่าอย่างไร ?
อย่าเลยคามณี ! ขอพักข้อนี้เสียเถิด ท่านอย่าถามข้อนี้กะเราเลย
คามณิได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเป็นครั้งที่ ๒ และพระผู้มีพระภาคตรัสห้าม
คามณิได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเป็นครั้งที่ ๓ พระผู้มีพระภาคจึงตรัสตอบว่า
คามณี ! เมื่อก่อนสัตว์ทั้งหลายยังไม่ปราศจากราคะ อันกิเลสเครื่องผูกคือราคะผูกไว้ นักเต้นรํารวบรวมเข้าไว้ซึ่งธรรมอันเป็นที่ตั้งแห่งความกําหนัด ในท่ามกลางสถานเต้นรํา ในท่ามกลางสถานมหรสพแก่สัตว์เหล่านั้นมากยิ่งขึ้น
เมื่อก่อนสัตว์ทั้งหลายยังไม่ปราศจากโทสะ อันกิเลสเครื่องผูกคือโทสะผูกไว้ นักเต้นรํารวบรวมเข้าไว้ซึ่งธรรมอันเป็นที่ตั้งแห่งโทสะ ในท่ามกลางสถานเต้นรํา ในท่ามกลางสถานมหรสพแก่สัตว์เหล่านั้นมากยิ่งขึ้น
เมื่อก่อนสัตว์ทั้งหลายยังไม่ปราศจากโมหะ อันกิเลสเครื่องผูกคือโมหะผูกไว้ นักเต้นรําย่อมรวบรวมไว้ซึ่งธรรมอันเป็นที่ตั้งแห่งโมหะ ในท่ามกลางสถานเต้นรํา ในท่ามกลางสถานมหรสพแก่สัตว์เหล่านั้นมากยิ่งขึ้น
นักเต้นรํานั้น ตนเองก็มัวเมาประมาท ตั้งอยู่ในความประมาท เมื่อแตกกายตายไป ย่อมบังเกิดในนรกชื่อ ปหาสะ
อนึ่ง ถ้าเขามีความเห็นอย่างนี้ว่า นักเต้นรําคนใด ทําให้คนหัวเราะ รื่นเริงด้วยคําจริงบ้าง คําเท็จบ้าง ในท่ามกลางสถานเต้นรํา ในท่ามกลางสถานมหรสพ ผู้นั้นเมื่อแตกกายตายไป ย่อมเข้าถึงความเป็นสหายแห่งเทวดาชื่อปหาสะดังนี้ไซร้ ความเห็นของเขานั้น เป็นความเห็นผิด.
คามณี ! ก็เราย่อมกล่าวคติ ๒ อย่าง อย่างใดอย่างหนึ่ง คือ นรกหรือกําเนิดเดรัจฉาน ของบุคคล ผู้มีความเห็นผิด
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ภพภูมิ / หัวข้อใหญ่ : นรก / หัวข้อย่อย : ปฏิปทาให้เข้าถึงนรกชื่อปหาสะ / หัวข้อเลขที่ : 19 / -บาลี สฬา. สํ. 18/377/589. / หน้าที่ : 57 , 58
( ข้างล่างนี้ )
( ข้างล่างนี้ )
ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ! ประมาณอายุในปทุมนรก นานเพียงใด พระเจ้าข้า !
ภิกษุทั้งหลาย ! ประมาณอายุในปทุมนรกนานนัก การนับประมาณอายุในปทุมนรกนั้นว่า เท่านี้ปี เท่านี้ร้อยปี เท่านี้พันปี หรือว่าเท่านี้แสนปี ไม่ใช่ทําได้ง่าย
ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ! ก็พระองค์สามารถจะทรงกระทําการเปรียบเทียบได้หรือไม่ พระเจ้าข้า !
ภิกษุทั้งหลาย ! อาจเปรียบได้
ภิกษุทั้งหลาย ! เปรียบเหมือนเกวียนที่บรรทุกงา ของชาวโกศลมีอัตรา 20 ขารี เมื่อล่วงไปทุกแสนปี บุรุษพึงหยิบเมล็ดงาขึ้นจากเกวียนนั้นออกหนึ่งเมล็ด
ภิกษุทั้งหลาย ! เกวียนที่บรรทุกงาของชาวโกศล มีอัตรา 20 ขารีนั้น จะพึงถึงความสิ้นไป หมดไปโดยลําดับ นี้ยังเร็วเสียกว่า ส่วน 1 อัพพุทนรกยังไม่พึงถึงความสิ้นไป หมดไปได้เลย
ภิกษุทั้งหลาย ! 20 อัพพุทนรก เป็น 1 นิรัพพุทนรก
20 นิรัพพุทนรก เป็น 1 อัพพนรก
20 อัพพนรก เป็น 1 อหหนรก
20 อหหนรก เป็น 1 อฏฏนรก
20 อฏฏนรก เป็น 1 กุมุทนรก
20 กุมุทนรก เป็น 1 โสคันธิกนรก
20 โสคันธิกนรก เป็น 1 อุปลกนรก
20 อุปลกนรก เป็น 1 ปุณฑรีกนรก
20 ปุณฑรีกนรก เป็น 1 ปทุมนรก
อย่างนี้ ก็โกกาลิกภิกษุอุบัติในปทุมนรก เพราะจิตคิดอาฆาตในสารีบุตรและโมคคัลลานะ
( ข้างล่างนี้ )
ภิกษุทั้งหลาย ! เราไม่มองเห็นการจองจําอื่นแม้อย่างเดียว ที่ทารุณอย่างนี้เจ็บปวดอย่างนี้ เป็นอันตรายอย่างนี้ ต่อการบรรลุโยคักเขมธรรมอันไม่มีธรรมอื่นยิ่งกว่า เหมือนการถูกจองจําในนรก หรือในกําเนิดเดรัจฉาน อย่างนี้
