ปวารณาขันธกะ : พระพุทธานุญาตเตวาจิกาปวารณา

 

คำตรัสจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง ปวารณาขันธกะ : พระพุทธานุญาตเตวาจิกาปวารณา 

พระพุทธานุญาต เตวาจิกาปวารณา


* * * สัญจรภัยในปวารณา 


( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 244 )  


       ก็โดยสมัยนั้นแล ณ อาวาสแห่งหนึ่งในโกศลชนบท คนชาวดงได้มาพลุกพล่านในวันปวารณา 

       ภิกษุทั้งหลายไม่อาจปวารณา 3 หน …

       … ตรัสว่า  

       1110. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ปวารณา 2 หน 


       คนชาวดงได้มาพลุกพล่านมากขึ้น ภิกษุทั้งหลายไม่อาจปวารณา 2 หน

       … ตรัสว่า  

       1111. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ปวารณาหนเดียว 


       ชนชาวดงได้มาพลุกพล่านหนักขึ้นอีก  ภิกษุทั้งหลายไม่อาจปวารณาหนเดียว

       … ตรัสว่า 

       1112. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ปวารณามีพรรษาเท่ากัน 



* * * ราตรีจวนสว่าง 

       ก็โดยสมัยนั้นแล ในอาวาสแห่งหนึ่ง ถึงวันปวารณา ชาวบ้านมัวให้ทานอยู่จนราตรีจวนสว่าง จึงภิกษุเหล่านั้นได้ปรึกษากันว่า คนเหล่านี้มัวให้ทานอยู่จนราตรีจวนสว่าง ถ้าสงฆ์จักปวารณา 3 หน สงฆ์จักไม่ทันได้ปวารณาทั่วกัน ราตรีนี้ก็จักสว่างเสียก่อน พวกเราจะพึงปฏิบัติอย่างไรหนอ

       … ตรัสว่า 

       1113. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในอาวาสแห่งหนึ่ง ถึงวันปวารณา ชาวบ้านในตำบลนี้มัวให้ทานอยู่จนราตรีจวนสว่าง หากภิกษุทั้งหลายในอาวาสนั้น มีความคิดเห็นอย่างนี้ว่า ชาวบ้านพากันให้ทานอยู่จนราตรีจวนสว่าง ถ้าสงฆ์จะปวารณา 3 หน สงฆ์จักไม่ทันได้ปวารณาทั่วกัน ราตรีนี้ก็จักสว่างเสียก่อน ดังนี้ 

       ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถ พึงประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติกรรมวาจา ว่าดังนี้ 

       ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า  

       ชาวบ้านมัวให้ทานอยู่จนราตรีจวนสว่าง ถ้าสงฆ์จักปวารณา 3 หน สงฆ์จักไม่ทันได้ปวารณาทั่วกัน ราตรีจักสว่างเสียก่อน

       ถ้าความพร้อมพรั่งของสงฆ์ถึงที่แล้ว สงฆ์พึงปวารณา 2 หน 


       1114. … สงฆ์พึงปวารณา หนเดียว 


       1115. … สงฆ์พึงปวารณา มีพรรษาเท่ากัน 


       1116. ดูกรภิกษุทั้งหลาย อนึ่ง ในอาวาสแห่งหนึ่ง ถึงวันปวารณา ภิกษุทั้งหลายกล่าวธรรมกัน … 


       1117. … ภิกษุที่เชี่ยวชาญในพระสูตร สังคายนาพระสูตรกัน … 


       1118. … พระวินัยธรตัดสินพระวินัยกัน …


       1119. … พระธรรมกถึกสนทนาธรรมกัน … 


       1120. … ภิกษุทั้งหลายทะเลาะกันจนราตรีจวนสว่าง หากภิกษุทั้งหลายในอาวาสนั้นมีความคิดเห็นอย่างนี้ว่า ภิกษุทั้งหลายทะเลาะกันจนราตรีจวนสว่าง ถ้าสงฆ์จักปวารณา 3 หน สงฆ์จักไม่ทันได้ปวารณาทั่วกัน ราตรีจักสว่างเสียก่อน ดังนี้ 

       ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถ พึงประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติกรรมวาจา ว่าดังนี้ 

       ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า ภิกษุทั้งหลายมัวทะเลาะกันจนราตรีจวนสว่าง ถ้าสงฆ์จักปวารณา 3 หน สงฆ์จักไม่ทันปวารณาทั่วกัน ราตรีจักสว่างเสียก่อน 

       ถ้าความพร้อมพรั่งของสงฆ์ถึงที่แล้ว สงฆ์พึงปวารณา 2 หน 


       1121. … สงฆ์พึงปวารณา หนเดียว 


       1122. … สงฆ์พึงปวารณา มีพรรษาเท่ากัน 


* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) นำมาจากพระไตรปิฎก  /  หัวข้อใหญ่สุด : อาจารโคจรสมฺปนฺนา  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : คัมภีร์ มหาวรรค ภาค 1 ( วินัยปิฎก เล่มที่ 4 )  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : ขันธ์ที่ 4 : ปวารณาขันธกะ  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : ปวารณาขันธกะ : พระพุทธานุญาตเตวาจิกาปวารณา 



* * * อีกช่องทางหนึ่ง คือ สามารถอ่านได้ใน หนังสือ พุทธวจน เรื่อง อริยวินัย  /  หน้าที่ : 396 , 397 

- จบ -