Friday, May 6, 2022

ขุททกวัตถุขันธกะ : ข้ออนุญาตเกี่ยวกับศาลาเรือนไฟและบ่อน้ำ

 

คำตรัสจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง ขุททกวัตถุขันธกะ : ข้ออนุญาตเกี่ยวกับศาลาเรือนไฟและบ่อน้ำ


ข้ออนุญาตเกี่ยวกับศาลาเรือนไฟและบ่อน้ำ


( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 91 )  


       สมัยนั้น ภิกษุทั้งหลายวางจีวรไว้บนพื้นดินในเรือนไฟจีวรเปื้อนฝุ่น … ตรัสว่า 

       156. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตราวจีวร  สายระเดียงจีวร ในเรือนไฟ



       ครั้นฝนตก จีวรถูกฝนเปียก … ตรัสว่า 

       157. ดูกรภิกษุทั้งหลายเราอนุญาตศาลาใกล้เรือนไฟ 



       ศาลาใกล้เรือนไฟมีพื้นต่ำ น้ำท่วม … ตรัสว่า  

       158. ดูกรภิกษุทั้งหลายเราอนุญาต ให้ถมให้สูง 



       ดินที่ถมพังลง … ตรัสว่า 

       159. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ก่อมูลดิน 



       ภิกษุทั้งหลายขึ้นลงลำบาก … ขึ้นลงพลัดตก … ตรัสว่า 

       160. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตราวสำหรับยึด 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 92 )  


       สมัยต่อมา ผงหญ้าบนศาลาเรือนไฟตกเกลื่อน … ตรัสว่า 

       161. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้รื้อลงฉาบดินทั้งข้างบนข้างล่าง 


       162. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตราวจีวร สายระเดียงจีวร 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 93 )  


       สมัยนั้น ภิกษุทั้งหลายรังเกียจที่จะถูหลังทั้งในเรือนไฟ ทั้งในน้ำ … ตรัสว่า 

       163. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตเครื่องกำบัง 3 ชนิด คือ 

       เรือนไฟ 1 

       น้ำ 1 

       ผ้า 1 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 94)  


       สมัยต่อมา น้ำในเรือนไฟไม่มี … ตรัสว่า 

       164. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตบ่อน้ำ 



       ขอบบ่อน้ำ ทรุดพัง … 

       165. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ก่อมูลดิน 3 อย่าง คือ 

       ก่อด้วยอิฐ 1 

       ก่อด้วยหิน 1 

       ก่อด้วยไม้ 1


 
       บ่อน้ำต่ำไป น้ำท่วมได้ … ตรัสว่า  

       166. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ถมให้สูง 



       ดินที่ถมพังทะลาย … ภิกษุทั้งหลายขึ้นลงลำบาก … ขึ้นลงพลัดตก … ตรัสว่า 

       167. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตราวสำหรับยึด



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 95 )  


       สมัยนั้น ภิกษุทั้งหลายใช้เถาวัลย์บ้าง ประคดเอวบ้าง /////  ผูกภาชนะตักน้ำ … ตรัสว่า 

       168. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตเชือกสำหรับบ่อน้ำ 


       มือเจ็บ … ตรัสว่า

       169. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาต คันโพง ///// คล้ายคันชั่ง ระหัดชัก ระหัดถีบ 



       ภาชนะแตกเสียมาก … ตรัสว่า 

       170. ดูกรภิกษุทั้งหลายเราอนุญาต ถังน้ำ 3 อย่าง คือ 

       ถังน้ำโลหะ 1 

       ถังน้ำไม้ 1  

       ถังน้ำหนัง 1



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 96 )  


       สมัยต่อมา ภิกษุทั้งหลายตักน้ำในที่แจ้ง ลำบาก ด้วยหนาวบ้าง ร้อนบ้าง … ตรัสว่า 

       171. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตศาลาสำหรับบ่อน้ำ  



       ผงหญ้าที่ศาลาบ่อน้ำหล่นเกลื่อน … ตรัสว่า 

       172. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้รื้อลงฉาบด้วยดินทั้งข้างบนข้างล่าง ทำให้มีสีขาว สีดำ สีเหลือง จำหลักเป็นพวงดอกไม้ เครือไม้ ฟันมังกร ดอกจอกห้ากลีบราวจีวร สายระเดียงจีวร 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 97 )  


       สมัยนั้น บ่อนำยังไม่มีฝาปิด ผงหญ้าบ้าง ฝุ่นบ้าง ตกลง … ตรัสว่า 

       173. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตฝาปิด 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 98 )  


       สมัยต่อมา ภาชนะสำหรับขังน้ำยังไม่มี … ตรัสว่า 

       174. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตรางน้ำ อ่างน้ำ 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 99 )  


       สมัยนั้น ภิกษุทั้งหลายสรงน้ำในที่นั้นๆ ในอาราม อารามเป็นตม … ตรัสว่า 

       175. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตลำรางระบายน้ำ 



       ลำราง โล่งโถง ภิกษุทั้งหลายอายที่จะสรงน้ำ … ตรัสว่า

       176. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้กั้นกำแพง 3 ชนิด คือ

       กำแพงอิฐ 1 

       กำแพงหิน 1 

       กำแพงไม้ 1 



       ลำรางระบายน้ำเป็นตม … ตรัสว่า

       177.ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตเครื่องลาด 3 ชนิด คือ

       อิฐ 1 
 
       หิน 1 

       ไม้ 1 



       น้ำขัง … ตรัสว่า

       178.ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตท่อระบายน้ำ 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 100 )  


       สมัยนั้น ภิกษุทั้งหลายมีเนื้อตัวตกหนาว … ตรัสว่า 

       179.ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้เอาผ้าชุบน้ำเช็ดตัว 



* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) นำมาจากพระไตรปิฎก  /  หัวข้อใหญ่สุด : อาจารโคจรสมฺปนฺนา  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : คัมภีร์ จุลวรรค ภาค 2 ( วินัยปิฎก เล่มที่ 7 )  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : ขันธ์ที่ 1 : ขุททกวัตถุขันธกะ  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : ขุททกวัตถุขันธกะ : ข้ออนุญาตเกี่ยวกับศาลาเรือนไฟและบ่อน้ำ 



* * * อีกช่องทางหนึ่ง คือ สามารถอ่านได้ใน หนังสือ พุทธวจน เรื่อง อริยวินัย  /  หน้าที่ : 825 , 826 , 827 , 828



- จบ -