Monday, September 13, 2021

อุโบสถขันธกะ : วิธีทำอุโบสถ 3 อย่าง

 

คำตรัสจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง อุโบสถขันธกะ : วิธีทำอุโบสถ 3 อย่าง



วิธีทำอุโบสถ 3 อย่าง


- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

1. สวดปาติโมกข์


( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 185 )


       ก็โดยสมัยนั้นแล ในอาวาสแห่งหนึ่งถึงวันอุโบสถ มีภิกษุอยู่ด้วยกัน 4 รูป 

       จึงภิกษุเหล่านั้นได้มีความปริวิตกว่า พระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติไว้ว่า ภิกษุต้องทำอุโบสถ ดังนี้ ก็พวกเรามีอยู่เพียง 4 รูป จะพึงทำอุโบสถอย่างไรหนอ … ตรัสว่า 


       367. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุ 4 รูป สวดปาติโมกข์ 


- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

2. ทำปาริสุทธิอุโบสถ 


       368. …ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุ 3 รูป ทำ ปาริสุทธิอุโบสถ แก่กัน 


วิธีทำปาริสุทธิอุโบสถสำหรับภิกษุ 3 รูป 


       369. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็แล พึงทำ ปาริสุทธิอุโบสถ อย่างนี้ 


       ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถ พึงประกาศให้ภิกษุเหล่านั้นทราบด้วยญัตติกรรมวาจา ว่าดังนี้ 


* * * ญัตติกรรมวาจา 

       ท่านทั้งหลายเจ้าข้า ขอจงฟังข้าพเจ้า

       อุโบสถวันนี้ที่ 15 ถ้าความพร้อมพรั่งของท่านทั้งหลายถึงที่แล้ว เราทั้งหลายพึงทำ ปาริสุทธิอุโบสถ แก่กันเถิด  

       ภิกษุผู้เถระ พึงห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า นั่งกระโหย่ง ประคองอัญชลี แล้วบอกความบริสุทธิ์ของตน ต่อภิกษุเหล่านั้นอย่างนี้ว่า


คำบอกความบริสุทธิ์

       ฉันบริสุทธิ์แล้ว เธอ ขอเธอจำฉันว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ฉันบริสุทธิ์แล้ว เธอ ขอเธอจำฉันว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ฉันบริสุทธิ์แล้ว เธอ ขอเธอจำฉันว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 


       ภิกษุผู้นวกะ พึงห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า นั่งกระโหย่ง ประคองอัญชลี แล้วบอกความบริสุทธิ์ของตน ต่อภิกษุเหล่านั้นอย่างนี้ว่า 


คำบอกความบริสุทธิ์

       ผมบริสุทธิ์แล้ว ขอรับ ขอท่านทั้งหลายจำผมว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ผมบริสุทธิ์แล้ว ขอรับ ขอท่านทั้งหลายจำผมว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ผมบริสุทธิ์แล้ว ขอรับ ขอท่านทั้งหลายจำผมว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 


       370. …ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุ 2 รูป ทำ ปาริสุทธิอุโบสถ 


วิธีทำปาริสุทธิอุโบสถสำหรับภิกษุ 2 รูป 

       ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็แล พึงทำ ปาริสุทธิอุโบสถ อย่างนี้ 

       ภิกษุผู้เถระ พึงห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า นั่งกระโหย่ง ประคองอัญชลี แล้วบอกความบริสุทธิ์ของตน ต่อ ภิกษุผู้นวกะ อย่างนี้ว่า 


คำบอกความบริสุทธิ์ 

       ฉันบริสุทธิ์แล้ว เธอ ขอเธอจำฉันว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ฉันบริสุทธิ์แล้ว เธอ ขอเธอจำฉันว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ฉันบริสุทธิ์แล้ว เธอ ขอเธอจำฉันว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 


       ภิกษุผู้นวกะ พึงห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า นั่งกระโหย่ง ประคองอัญชลี แล้วบอกความบริสุทธิ์ของตน ต่อ ภิกษุผู้เถระ อย่างนี้ว่า 


คำบอกความบริสุทธิ์ 

       ผมบริสุทธิ์แล้ว ขอรับ ขอท่านจำผมว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ผมบริสุทธิ์แล้ว ขอรับ ขอท่านจำผมว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 

       ผมบริสุทธิ์แล้ว ขอรับ ขอท่านจำผมว่า ผู้บริสุทธิ์แล้ว 


- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

3. อธิษฐานอุโบสถ 


       371. …ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในอาวาสแห่งหนึ่ง ถึงวันอุโบสถ มีภิกษุในศาสนานี้อยู่รูปเดียว

       ภิกษุนั้นพึงกวาดสถานที่เป็นที่ไปมาแห่งภิกษุทั้งหลาย

       คือจะเป็นโรงฉัน มณฑป หรือโคนต้นไม้ก็ตาม แล้วตั้งน้ำฉัน น้ำใช้ ปูอาสนะ ตามประทีปไว้ แล้วนั่งรออยู่

       ถ้ามีภิกษุเหล่าอื่นมา พึงทำอุโบสถร่วมกับพวกเธอ 

       ถ้าไม่มีมา พึงอธิษฐานว่า วันนี้เป็นวันอุโบสถของเรา ถ้าไม่อธิษฐาน ต้องอาบัติทุกกฏ 


       372. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในอาวาสที่มีภิกษุอยู่ด้วยกัน 4 รูป จะนำ ปาริสุทธิ ของภิกษุรูปหนึ่งมา แล้ว 3 รูปสวดปาติโมกข์ ไม่ได้

       ถ้าขืนสวด ต้องอาบัติทุกกฏ 


       373. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในอาวาสที่มีภิกษุอยู่ด้วยกัน 3 รูป จะนำ ปาริสุทธิ ของภิกษุรูปหนึ่งมา แล้ว 2 รูปทำ ปาริสุทธิอุโบสถ ไม่ได้

       ถ้าขืนทำ ต้องอาบัติทุกกฏ 


       374. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในอาวาสที่มีภิกษุอยู่ด้วยกัน 2 รูป จะนำ ปาริสุทธิ ของภิกษุรูปหนึ่งมา แล้วอีกรูปหนึ่งอธิษฐานไม่ได้ 

       ถ้าขืนอธิษฐาน ต้องอาบัติทุกกฏ 


* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) นำมาจากพระไตรปิฎก  /  หัวข้อใหญ่สุด : อาจารโคจรสมฺปนฺนา  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : คัมภีร์ มหาวรรค ภาค 1 ( วินัยปิฎก เล่มที่ 4 )  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : ขันธ์ที่ 2 : อุโบสถขันธกะ  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : อุโบสถขันธกะ : วิธีทำอุโบสถ 3 อย่าง 



* * * อีกช่องทางหนึ่ง คือ สามารถอ่านได้ใน หนังสือ พุทธวจน เรื่อง อริยวินัย  /  หน้าที่ : 293 , 294 , 295



- END -