คำตรัสจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า
เรื่อง ปวารณาขันธกะ : ทรงอนุญาตให้มอบปวารณา
เรื่อง ปวารณาขันธกะ : ทรงอนุญาตให้มอบปวารณา
ทรงอนุญาตให้มอบปวารณา
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 229 )
ครั้งนั้นพระผู้มีพระภาครับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า
ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอจงประชุมกัน สงฆ์จักปวารณา
ภิกษุรูปหนึ่งได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่า ยังมีภิกษุอาพาธอยู่ เธอมาไม่ได้พระพุทธเจ้าข้า
896. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุอาพาธมอบปวารณา
วิธีมอบปวารณา
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็แล พึงมอบอย่างนี้
ภิกษุอาพาธนั้น พึงเข้าไปหาภิกษุรูปหนึ่ง ห่มผ้าอุตราสงค์เฉวียงบ่า นั่งกระโหย่ง ประคองอัญชลี แล้วกล่าวคำมอบปวารณาอย่างนี้ว่า
ข้าพเจ้าขอมอบปวารณา ขอท่านจงนำปวารณาของข้าพเจ้าไป ขอท่านจงปวารณาแทนข้าพเจ้า
ภิกษุรับด้วยกาย รับด้วยวาจา รับด้วยกายด้วยวาจาก็ได้ เป็นอันภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
ไม่รับด้วยกาย ไม่รับด้วยวาจา ไม่รับด้วยกาย ด้วยวาจา ไม่เป็นอันภิกษุอาพาธมอบปวารณา
หากได้ภิกษุผู้รับอย่างนี้ นั่นเป็นการดี
หากไม่ได้ ภิกษุทั้งหลาย พึงใช้เตียงหรือตั่ง หามภิกษุอาพาธนั้นมาในท่ามกลางสงฆ์แล้วปวารณา
897.ดูกรภิกษุทั้งหลาย หากพวกภิกษุผู้พยาบาลไข้ มีความคิดเห็นอย่างนี้ว่า
หากพวกเราจักย้ายภิกษุอาพาธ อาพาธจักกำเริบหนัก หรือมิฉะนั้นจักถึงมรณภาพ ดังนี้ไม่พึงย้ายภิกษุอาพาธ
สงฆ์พึงไปปวารณาในสำนักภิกษุอาพาธนั้น แต่สงฆ์เป็นวรรคไม่พึงปวารณา
หากขืนปวารณา ต้องอาบัติทุกกฏ
898. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาหลบไปเสียจากที่นั้นแล
ภิกษุอาพาธพึงมอบปวารณาแก่รูปอื่น
899.ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาสึกเสีย ณ ที่นั้นแหละ …
ถึงมรณภาพ
ปฏิญาณ เป็นสามเณร
ปฏิญาณเป็นผู้บอกลาสิกขา
ปฏิญาณเป็นผู้ต้อง อันติมวัตถุ
ปฏิญาณเป็นผู้วิกลจริต
ปฏิญาณเป็นผู้มีจิตฟุ้งซ่าน
ปฏิญาณเป็นผู้กระสับกระส่ายเพราะเวทนา
ปฏิญาณเป็นผู้ถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่เห็นอาบัติ
ปฏิญาณเป็นผู้ถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่ทำคืนอาบัติ
ปฏิญาณเป็นผู้ถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่สละคืนทิฏฐิอันลามก
ปฏิญาณเป็นบัณเฑาะก์
ปฏิญาณเป็นไถยสังวาส
ปฏิญาณเป็นผู้เข้ารีดเดียรถีย์
ปฏิญาณเป็นดิรัจฉาน
ปฏิญาณเป็นผู้ฆ่ามารดา
ปฏิญาณเป็นผู้ฆ่าบิดา
ปฏิญาณเป็นผู้ฆ่าพระอรหันต์
ปฏิญาณเป็นผู้ประทุษร้ายภิกษุณี
ปฏิญาณเป็นผู้ทำลายสงฆ์
ปฏิญาณเป็นผู้ทำร้ายพระศาสดาจนถึงห้อพระโลหิต
ปฏิญาณเป็น อุภโตพยัญชนก
ภิกษุอาพาธพึงมอบปวารณาแก่รูปอื่น
900. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาหลบไปเสียในระหว่างทาง
ปวารณาไม่เป็นอันนำมา
901. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาสึกเสียในระหว่างทาง
ถึงมรณภาพ …
ปฏิญาณเป็น อุภโตพยัญชนก
ปวารณาไม่เป็นอันนำมา
902. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วหลบไปเสีย
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
903. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วสึกเสีย
ถึงมรณภาพ …
ปฏิญาณเป็น อุภโตพยัญชนก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
904. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วหลับเสียมิได้บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
ภิกษุผู้นำปวารณา ไม่ต้องอาบัติ
905. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วเข้าสมาบัติมิได้บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
ภิกษุผู้นำปวารณา ไม่ต้องอาบัติ
906. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วเผลอไปไม่ได้บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
ภิกษุผู้นำปวารณา ไม่ต้องอาบัติ
907. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วแกล้งไม่บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
แต่ภิกษุผู้นำปวารณา ต้องอาบัติทุกกฏ
908. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาสึกเสีย ณ ที่นั้นแหละ …
ถึงมรณภาพ
ปฏิญาณเป็นสามเณร
ปฏิญาณเป็นผู้บอกลาสิกขา
ปฏิญาณเป็นผู้ต้อง อันติมวัตถุ
ปฏิญาณเป็นผู้วิกลจริต
ปฏิญาณเป็นผู้มีจิตฟุ้งซ่าน
ปฏิญาณเป็นผู้กระสับกระส่ายเพราะเวทนา
ปฏิญาณเป็นผู้ถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่เห็นอาบัติ
ปฏิญาณเป็นผู้ถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่ทำคืนอาบัติ
ปฏิญาณเป็นผู้ถูกสงฆ์ยกเสียฐานไม่สละคืนทิฏฐิอันลามก
ปฏิญาณเป็นบัณเฑาะก์
ปฏิญาณเป็นไถยสังวาส
ปฏิญาณเป็นผู้เข้ารีดเดียรถีย์
ปฏิญาณเป็นดิรัจฉาน
ปฏิญาณเป็นผู้ฆ่ามารดา
ปฏิญาณเป็นผู้ฆ่าบิดา
ปฏิญาณเป็นผู้ฆ่าพระอรหันต์
ปฏิญาณเป็นผู้ประทุษร้ายภิกษุณี
ปฏิญาณเป็นผู้ทำลายสงฆ์
ปฏิญาณเป็นผู้ทำร้ายพระศาสดาจนถึงห้อพระโลหิต
ปฏิญาณเป็น อุภโตพยัญชนก
ภิกษุอาพาธจึงมอบปวารณาแก่รูปอื่น
909. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาหลบไปเสียในระหว่างทาง
ปวารณาไม่เป็นอันนำมา
910. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาสึกเสียในระหว่างทาง
ถึงมรณภาพ …
ปฏิญาณเป็น อุภโตพยัญชนก
ปวารณาไม่เป็นอันนำมา
911. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วหลบไปเสีย
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
912. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วสึกเสีย
ถึงมรณภาพ …
ปฏิญาณเป็น อุภโตพยัญชนก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
913. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วหลับเสียมิได้บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
ภิกษุผู้นำปวารณา ไม่ต้องอาบัติ
914. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วเข้าสมาบัติมิได้บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
ภิกษุผู้นำปวารณา ไม่ต้องอาบัติ
915. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วเผลอไปไม่ได้บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
ภิกษุผู้นำปวารณา ไม่ต้องอาบัติ
916. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อภิกษุอาพาธมอบปวารณาแล้ว
หากภิกษุผู้นำปวารณาเข้าประชุมสงฆ์แล้วแกล้งไม่บอก
ปวารณาเป็นอันนำมาแล้ว
แต่ภิกษุผู้นำปวารณา ต้องอาบัติทุกกฏ
917. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในวันปวารณา
เราอนุญาตให้ภิกษุผู้มอบปวารณา มอบฉันทะด้วย เผื่อสงฆ์จะมีกรณียกิจ
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) นำมาจากพระไตรปิฎก / หัวข้อใหญ่สุด : อาจารโคจรสมฺปนฺนา / หัวข้อย่อยรองลงมา : คัมภีร์ มหาวรรค ภาค 1 ( วินัยปิฎก เล่มที่ 4 ) / หัวข้อย่อยรองลงมา : ขันธ์ที่ 4 : ปวารณาขันธกะ / หัวข้อย่อยรองลงมา : ปวารณาขันธกะ : ทรงอนุญาตให้มอบปวารณา
* * * อีกช่องทางหนึ่ง คือ สามารถอ่านได้ใน หนังสือ พุทธวจน เรื่อง อริยวินัย / หน้าที่ : 363 , 364 , 365 , 366 , 367
- จบ -
