Wednesday, April 13, 2022

สมถขันธกะ : วิธีจับสลาก 3 วิธี

 

คำตรัสจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง สมถขันธกะ : วิธีจับสลาก 3 วิธี


วิธีจับสลาก 3 วิธี 


( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 681 )  


       โดยสมัยนั้นแล อธิกรณ์ ///// เกิดแล้วอย่างนี้ อุบัติแล้วอย่างนี้ ในพระนครสาวัตถี จึงภิกษุเหล่านั้นไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของสงฆ์ ในพระนครสาวัตถี ได้ทราบข่าวว่า ในอาวาสโน้น มีพระเถระอยู่หลายรูป เป็นผู้คงแก่เรียน ชำนาญในคัมภีร์ ทรงธรรม ทรงวินัย ทรง มาติกา ///// ฉลาด เฉียบแหลม มีปัญญา เป็น ลัชชี /////  มีความรังเกียจ ใคร่ต่อ สิกขา /////  

       หากพระเถระเหล่านั้น พึงระงับอธิกรณ์นี้ โดยธรรม โดยวินัย และโดย สัตถุศาสน์ /////  อย่างนี้อธิกรณ์นี้พึงระงับด้วยดี จึงไปสู่อาวาสนั้น แล้วเรียนกะพระเถระพวกนั้นว่า 

       ท่านเจ้าข้า อธิกรณ์นี้เกิดแล้วอย่างนี้ อุบัติแล้วอย่างนี้ ขอโอกาสขอรับ

       ขอพระเถระทั้งหลายจงระงับอธิกรณ์นี้ โดยธรรม โดยวินัย และโดยสัตถุศาสน์ ตามวิถีทางที่อธิกรณ์นี้พึงระงับด้วยดี 

       จึงพระเถระพวกนั้นช่วยระงับอธิกรณ์นั้นแล้ว เหมือนอย่างที่สงฆ์ในพระนครสาวัตถีระงับแล้ว ตามวิธีที่ระงับด้วยดีแล้วฉะนั้น ครั้งนั้น ภิกษุผู้ไม่ยินดี ไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของสงฆ์ ในพระนครสาวัตถีนั้น ไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของพระเถระมากรูป ได้ทราบข่าวว่า ในอาวาสโน้น มีพระเถระอยู่ 3 รูป … มีพระเถระอยู่ 2 รูป … มีพระเถระอยู่รูปเดียว เป็นผู้คงแก่เรียน ชำนาญในคัมภีร์ ทรงธรรม ทรงวินัย ทรงมาติกา ฉลาด เฉียบแหลม มีปัญญา เป็นลัชชี มีความรังเกียจ ใคร่ต่อสิกขา หากพระเถระนั้นพึงระงับอธิกรณ์นี้โดยธรรมโดยวินัย และโดยสัตถุศาสน์ อย่างนี้ อธิกรณ์นี้พึงระงับด้วยดี จึงไปสู่อาวาสนั้น แล้วเรียนกะพระเถระนั้นว่า 

       ท่านขอรับ อธิกรณ์นี้เกิดแล้วอย่างนี้ อุบัติแล้วอย่างนี้ ขอโอกาสขอรับ ขอพระเถระจงระงับอธิกรณ์นี้ โดยธรรม โดยวินัย และโดยสัตถุศาสน์ ตามวิถีทางที่อธิกรณ์นี้จะพึงระงับด้วยดี

       จึงพระเถระนั้นช่วยระงับอธิกรณ์นั้นแล้ว เหมือนอย่างที่สงฆ์ในพระนครสาวัตถีระงับแล้ว เหมือนอย่างที่พระเถระมากรูประงับแล้ว เหมือนอย่างที่พระเถระ 3 รูป ระงับแล้ว และเหมือนอย่างที่พระเถระ 2 รูประงับแล้ว ตามวิธีที่ระงับด้วยดีแล้ว ฉะนั้น 

       ครั้งนั้น ภิกษุผู้ที่ไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของสงฆ์ในพระนครสาวัตถี ไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของพระเถระมากรูป ไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของพระเถระ 3 รูป ไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของพระเถระ 2 รูป ไม่พอใจด้วยการระงับอธิกรณ์ของพระเถระรูปเดียว … ตรัสว่า 

       ดูกรภิกษุทั้งหลาย อธิกรณ์ที่พิจารณาแล้วนั้นเป็นอันสงบระงับดีแล้ว 


       377. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตวิธีจับสลาก 3 อย่าง คือ 

       ปกปิด 1 

       กระซิบบอก 1 

       เปิดเผย 1

       ตามความยินยอมของภิกษุพวกนั้น

       ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็วิธีจับสลากปกปิด เป็นไฉน 

       ภิกษุผู้ให้จับสลากนั้น พึงทำสลากให้มีสี และไม่มีสี แล้วเข้าไปหาภิกษุทีละรูปๆ แล้วแนะนำอย่างนี้ว่า  

       นี้สลากของผู้กล่าวอย่างนี้  นี้สลากของผู้กล่าวอย่างนี้ ท่านจงจับสลากที่ชอบใจ  

       เมื่อภิกษุนั้นจับแล้ว พึงแนะนำว่า  

       ท่านอย่าแสดงแก่ใครๆ ถ้ารู้ว่า อธรรมวาที /////  มากกว่า พึงบอกว่า สลากจับไม่ดี แล้วให้จับใหม่

       ถ้ารู้ว่า ธรรมวาที /////  มากกว่า พึงประกาศว่า สลากจับดีแล้ว 


       ดูกรภิกษุทั้งหลาย วิธีจับสลากปกปิดเป็นอย่างนี้แหละ 


       ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็วิธีจับสลากกระซิบบอก เป็นไฉน 

       ภิกษุผู้ให้จับสลากนั้น พึงกระซิบบอกที่ใกล้หูของภิกษุแต่ละรูปๆว่า 

       นี้สลากของผู้กล่าวอย่างนี้ นี้สลากของผู้กล่าวอย่างนี้ ท่านจงจับสลากที่ชอบใจ  

       เมื่อภิกษุนั้นจับแล้ว พึงแนะนำว่า 

       ท่านอย่าบอกแก่ใครๆ ถ้ารู้ว่าอธรรมวาที  มากกว่า พึงบอกว่า สลากจับไม่ดี แล้วให้จับใหม่ 

       ถ้ารู้ว่าธรรมวาที มากกว่า พึงประกาศว่า สลากจับดีแล้ว 

       ดูกรภิกษุทั้งหลาย วิธีจับสลากกระซิบบอกเป็นอย่างนี้แหละ 


       ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็วิธีจับสลากเปิดเผย เป็นไฉน

       ถ้ารู้ว่าธรรมวาทีมากกว่า พึงให้จับสลากเปิดเผย อย่างแจ่มแจ้ง

       วิธีจับสลากเปิดเผยเป็นอย่างนี้แหละ 


       ดูกรภิกษุทั้งหลาย วิธีจับสลาก 3 อย่างนี้แล 



* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) นำมาจากพระไตรปิฎก  /  หัวข้อใหญ่สุด : อาจารโคจรสมฺปนฺนา  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : คัมภีร์ จุลวรรค ภาค 1 ( วินัยปิฎก เล่มที่ 6 )  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : ขันธ์ที่ 4 : สมถขันธกะ  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : สมถขันธกะ : วิธีจับสลาก 3 วิธี 



* * * อีกช่องทางหนึ่ง คือ สามารถอ่านได้ใน หนังสือ พุทธวจน เรื่อง อริยวินัย  /  หน้าที่ : 789 , 790 , 791 



- จบ -