โมฆบุรุษ

 

โมฆบุรุษ 

       โมฆบุรุษ แปลว่า คนโมฆะ คนเปล่า คือคนที่ใช้การไม่ได้ คนที่ไม่มีผลดี 

       โมฆบุรุษ หมายถึงคนที่เอาดีไม่ได้ คนที่พลาดจากประโยชน์ต่างๆ เพราะมัวประมาทอยู่บ้าง ประพฤติทุจริตบ้าง เกียจคร้านในกิจการต่างๆ บ้าง 

       โมฆบุรุษ เป็นคำที่พระพุทธเจ้าตรัสเรียกพระภิกษุผู้ประพฤติผิดพระวินัยโดยเป็นต้นเหตุให้ทรงบัญญัติสิกขาบทใหม่ หรือล่วงละเมิดสิกขาบทที่ทรงบัญญัติไว้แล้วเพราะบวชมาเพื่อแสวงหาประโยชน์คือความพ้นทุกข์และการบรรลุธรรม แต่กลับประพฤติให้เสียประโยชน์ที่พึงได้พึงถึงไป กลายเป็นคนเปล่าคนที่ไม่มีผลดีในตัว กล่าวคือการบวชนั้นเป็นโมฆะไป 


ข้างบนนี้ เอาข้อมูลมาจาก : https://kalyanamitra.org/th/article_detail.php?i=2523   


- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

โมฆบุรุษ

       อ่านว่า โม-คะ-บุ-หฺรุด 

       บาลีเป็น “โมฆปุริส” อ่านว่า โม-คะ-ปุ-ริ-สะ 

       ประกอบด้วย โมฆ + ปุริส 

       “โมฆ” แปลตามศัพท์ว่า “ภาวะที่หลงลืม” ใช้เป็นคุณศัพท์ หมายถึง เปล่า , ว่าง , ไร้ประโยชน์ , โง่ , งี่เง่า 


       ในภาษาไทย พจน.42 บอกไว้ว่า –

       “โมฆ-, โมฆะ : เปล่า , ว่าง ; ไม่มีประโยชน์ , ไม่มีผล , เช่น สัญญาเป็นโมฆะ ; ( ภาษากฎหมาย ) เสียเปล่า ไม่มีผลบังคับหรือผูกพันตามกฎหมาย”

       “ปุริส” แปลตามศัพท์ว่า “ผู้ยังดวงใจของบิดามารดาให้เต็ม” “ผู้อยู่ในเบื้องสูง” “ผู้ไปในฐานะที่สูง” “ผู้เป็นไปในเบื้องหน้า” “ผู้นอน บน อก โดยปกติ” “ผู้ยังความต้องการให้เต็ม” ( ดูเพิ่มเติมที่ “ปุริส” บาลีวันละคำ ( 71 ) 16-7-55 ) 

       ในแง่ความหมาย คำว่า “ปุริส = บุรุษ” มีความหมาย 2 นัย คือ –

       1. ความหมายที่เข้าใจกันทั่วไป หมายถึง “ผู้ชาย” 

       2. ความหมายในวงกว้างหมายถึง “มนุษย์” หรือ “คน” ไม่จำกัดว่าชายหรือหญิง 

       ( โปรดสังเกตเทียบคำว่า man ในภาษาอังกฤษ ซึ่งแปลว่า “ผู้ชาย” แต่ในวงกว้างแปลว่า “มนุษย์” หรือ “คน” ) 


       “โมฆปุริส – โมฆบุรุษ” แปลตามศัพท์ว่า “คนเปล่าประโยชน์” เป็นคำที่พระพุทธเจ้าตรัสเรียกภิกษุที่ไม่ได้ตั้งใจปฏิบัติธรรมเพื่อบรรลุมรรคผล มิหนำซ้ำยังประพฤติเสื่อมเสียอีกด้วย 

       “โมฆบุรุษ” หมายถึงคนที่ไม่ได้ทำหน้าที่ให้เกิดประโยชน์สมกับเจตนารมณ์ของสถานภาพที่ตนเข้าไปเป็นอยู่ เช่น

       – เป็นนักเรียนนักศึกษา แต่ไม่ตั้งใจฝึกศึกษาให้มีความรู้ความสามารถตามภูมิชั้น มิหนำซ้ำกลับทำตัวเป็นนักเลงหรือนักเล่นสนุกไปวันๆ

       – เป็นนักการเมือง แต่ไม่ได้ตั้งใจทำหน้าที่รักษาผลประโยชน์ของประชาชน มิหนำซ้ำยังเบียดบังผลประโยชน์ของแผ่นดิน


คำเตือน :

ระวังจะเสียทีที่เกิดเป็นคน ถ้าทำตนเป็นโมฆบุรุษ

- จบ -