คำตรัสจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า
เรื่อง ขุททกวัตถุขันธกะ : ข้อห้ามและอนุญาตเกี่ยวกับบาตร
เรื่อง ขุททกวัตถุขันธกะ : ข้อห้ามและอนุญาตเกี่ยวกับบาตร
ข้อห้ามและอนุญาตเกี่ยวกับบาตร
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 34 )
31. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงใช้บาตรทองคำ
ไม่พึงใช้บาตรเงิน
ไม่พึงใช้บาตรแก้วมณี
ไม่พึงใช้บาตรแก้วไพฑูรย์
ไม่พึงใช้บาตรแก้วผลึก
ไม่พึงใช้บาตรทองสัมฤทธิ์
ไม่พึงใช้บาตรกระจก
ไม่พึงใช้บาตรดีบุก
ไม่พึงใช้บาตรตะกั่ว
ไม่พึงใช้บาตรทองแดง
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
32. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตบาตร 2 ชนิด คือ
บาตรเหล็ก 1
บาตรดิน 1
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 35 )
สมัยต่อมา ก้นบาตรสึก .… ตรัสว่า
33. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตบังเวียนรองบาตร
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 36 )
34. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงใช้บังเวียนรองบาตรชนิดต่างๆ ( คือ ชนิดทำด้วยทอง ชนิดทำด้วยเงิน )
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
35. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตบังเวียนรองบาตร 2 ชนิด คือ
ทำด้วยดีบุก 1
ทำด้วยตะกั่ว 1
บังเวียนรองบาตรหนา ไม่กระชับกับบาตร … ตรัสว่า
36. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้กลึง
บังเวียนรองบาตรที่กลึงแล้วยังเป็นคลื่น … ตรัสว่า
37. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้จักเป็นฟันมังกร
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 37 )
38. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงใช้บังเวียนรองบาตร อันวิจิตร ที่จ้างเขาทำให้มีลวดลายเป็นรูปภาพ
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
39. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ใช้บังเวียนรองบาตรอย่างธรรมดา
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 38 )
40. ดูกรภิกษุทั้งหลาย บาตรที่ยังมีน้ำ ภิกษุไม่พึงเก็บงำ
รูปใดเก็บงำ ต้องอาบัติทุกกฏ
41. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ผึ่งแล้วจึงเก็บงำบาตร
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 39 )
42. ดูกรภิกษุทั้งหลาย บาตรที่ยังมีน้ำ ภิกษุไม่พึงผึ่งไว้
รูปใดผึ่งไว้ ต้องอาบัติทุกกฏ
43. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ทำให้หมดน้ำเสียก่อนผึ่ง แล้วจึงเก็บงำบาตร
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 40 )
44. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงวางบาตรไว้ในที่ร้อน
รูปใดวางไว้ ต้องอาบัติทุกกฏ
45. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ผึ่งไว้ในที่ร้อนครู่เดียว แล้วจึงเก็บงำบาตร
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 41 )
สมัยต่อมา บาตรเป็นอันมาก ไม่มีเชิงรอง ภิกษุทั้งหลายวาง เก็บไว้ในที่แจ้ง บาตรถูกลมหัวด้วนพัดกลิ้งตกแตก … ตรัสว่า
46. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตเชิงรองบาตร
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 42 )
สมัยต่อมา ภิกษุทั้งหลายวางบาตรไว้ริมกระดานเลียบ บาตรกลิ้ง ตกแตก … ตรัสว่า
47. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงวางบาตรไว้ริมกระดานเลียบ
รูปใดวางไว้ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 43 )
สมัยต่อมา ภิกษุทั้งหลายวางบาตรไว้ริมกระดานเลียบเล็กๆ นอกฝา บาตรกลิ้ง ตกแตก … ตรัสว่า
48. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงวางบาตรไว้ริมกระดานเลียบเล็กๆ นอกฝา
รูปใดวางไว้ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 44 )
สมัยต่อมา ภิกษุทั้งหลายคว่ำบาตรไว้ที่พื้นดิน ขอบบาตรสึก … ตรัสว่า
49. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ใช้หญ้ารอง
หญ้าที่รองถูกปลวกกัด … ตรัสว่า
50. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ใช้ท่อนผ้ารอง
ท่อนผ้าถูกปลวกกัด … ตรัสว่า
51. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตแท่นเก็บบาตร
บาตรตกจากแท่นเก็บ บาตรแตก … ตรัสว่า
52. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ใช้หม้อเก็บบาตร
บาตรครูดสีกับหม้อเก็บบาตร … ตรัสว่า
53. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ใช้ถุงบาตร * * * ( 1 )
สายโยกไม่มี … ตรัสว่า
54. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตสายโยกเป็นด้ายถัก
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 45 )
55. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงแขวนบาตรไว้
รูปใดแขวนไว้ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 46 )
56. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงเก็บบาตรไว้บนเตียง
รูปใดเก็บ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 47 )
57. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงเก็บบาตรไว้บนตั่ง
รูปใดเก็บ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 48 )
58. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงวางบาตรไว้บนตัก
รูปใดวาง ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 49 )
59. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงเก็บบาตรไว้บนกลด
รูปใดเก็บไว้ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 50 )
60. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุถือบาตรอยู่ ไม่พึงผลักบานประตูเข้าไป
รูปใดผลัก ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 51 )
61. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงใช้ กระโหลกน้ำเต้า ///// เที่ยวบิณฑบาต
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 52 )
62. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงใช้กระเบื้องหม้อเที่ยวบิณฑบาต
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 53 )
63. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงใช้บาตรกระโหลกผี
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
64. อนึ่ง ภิกษุไม่พึงใช้ของบังสุกุลทุกอย่าง
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 54 )
65. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงใช้บาตรรับเศษอาหาร ก้าง หรือ น้ำบ้วนปาก
รูปใดใช้ ต้องอาบัติทุกกฏ
66. เราอนุญาตให้ใช้กระโถน
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
* * * ( 1 ) คำว่า “ถุงบาตร” พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาฯ พ.ศ. 2535 ใช้ว่า “ถลกบาตร” - ผู้รวบรวม
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) นำมาจากพระไตรปิฎก / หัวข้อใหญ่สุด : อาจารโคจรสมฺปนฺนา / หัวข้อย่อยรองลงมา : คัมภีร์ จุลวรรค ภาค 2 ( วินัยปิฎก เล่มที่ 7 ) / หัวข้อย่อยรองลงมา : ขันธ์ที่ 1 : ขุททกวัตถุขันธกะ / หัวข้อย่อยรองลงมา : ขุททกวัตถุขันธกะ : ข้อห้ามและอนุญาตเกี่ยวกับบาตร
* * * อีกช่องทางหนึ่ง คือ สามารถอ่านได้ใน หนังสือ พุทธวจน เรื่อง อริยวินัย / หน้าที่ : 811 , 812 , 813 , 814 , 815
- จบ -
