สัมมุขาวินัย

 
สัมมุขาวินัย

       สัมมุขาวินัย ระเบียบอันพึงทำในที่พร้อมหน้า , วิธีระงับต่อหน้า ได้แก่

* * * การระงับอธิกรณ์ในที่พร้อมหน้าสงฆ์ ( สังฆสัมมุขตา คือภิกษุเข้าประชุมครบองค์สงฆ์ )

* * * ในที่พร้อมหน้าบุคคล ( ปุคคลสัมมุขตา คือบุคคลที่เกี่ยวข้องในเรื่องนั้นอยู่พร้อมหน้ากัน ) 

* * * ในที่พร้อมหน้าวัตถุ ( วัตถุสัมมุขตา คือยกเรื่องที่เกิดนั้นขึ้นวินิจฉัย ) 

* * * ในที่พร้อมหน้าธรรมวินัย ( ธัมมสัมมุขตา และ วินยสัมมุขตา คือนำเอาหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้ตามพระธรรมวินัยมาใช้ปฏิบัติ ได้แก่วินิจฉัยถูกธรรม ถูกวินัย ) 


       สัมมุขาวินัย ใช้เป็นเครื่องระงับอธิกรณ์ได้ทุกอย่าง 



- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

สัมมุขาวินัย ( การระงับต่อหน้า )    

       ทรงแสดงภิกษุที่เป็นบุคคลฝ่ายไม่ดี 3 ประเภท คือ 

       1. บุคคล ( คนเดียว ) 

       2. บุคคลหลายคน  

       3. สงฆ์ ( 4 รูปขึ้นไป )

       ที่พูดไม่เป็นธรรม ฝ่ายหนึ่ง  


       กับทรงแสดงภิกษุที่เป็นบุคคลฝ่ายดี 3 ประเภท คือ

       1. บุคคล ( คนเดียว ) 

       2. บุคคลหลายคน  

       3. สงฆ์ ( 4 รูปขึ้นไป ) ที่พูดเป็นธรรมอีกฝ่ายหนึ่ง 


       ฝ่ายที่พูดไม่เป็นธรรม แม้จะระงับเรื่องที่เกิดขึ้นในที่พร้อมหน้า ก็เรียกว่าสัมมุขาวินัยเทียมและระงับอย่างไม่เป็นธรรม

       ฝ่ายที่พูดเป็นธรรม ระงับเรื่องที่เกิดขึ้น เรียกว่าสัมมุขาวินัย และระงับอย่างเป็นธรรม 



- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

       สัมมุขาวินัย เป็นหนึ่งในอธิกรณ์สมถะ 7 เพื่อละอธิกรณ์ที่เกิดแล้ว 


       ก็สัมมุขาวินัยเป็นอย่างไร คือ 

       พวกภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมวิวาทกัน ว่าเป็นธรรมหรือมิใช่ธรรม ว่าเป็นวินัยหรือมิใช่วินัย 

       ภิกษุเหล่านั้นทั้งหมดพึงพร้อมเพรียงกันประชุมพิจารณาแบบแผนธรรม  

       ครั้นพิจารณาแล้ว พึงให้อธิกรณ์นั้นระงับโดยอาการที่เรื่องลงกันได้ในแบบแผนธรรมนั้น 

       อย่างนี้แล เป็นสัมมุขาวินัย  

       ความระงับอธิกรณ์บางอย่างในธรรมวินัยนี้ ย่อมมีได้ด้วยสัมมุขาวินัยอย่างนี้ ฯ 


อ้างอิง - สามคามสูตร พระไตรปิฎกฉบับหลวง เล่มที่ 16 ข้อที่ 58 หน้า 41 

- จบ -