โสดาบัน ( บาลี: Sotāpanna, โสตาปนฺน ) แปลว่า ผู้แรกถึงกระแสธรรม ( แห่งพระนิพพาน ) ถือเป็นอริยบุคคลระดับแรกใน 4 ระดับ คือ โสดาบัน สกทาคามี อนาคามี อรหันต์
การละสังโยชน์
โสดาบัน ละสังโยชน์เบื้องต่ำ 3 ประการคือ
1. สักกายทิฏฐิ ( กา-ยะ- ) คือ ความเห็นว่าเป็นตัวของตน ความเห็นเป็นเหตุถือตัวตนเป็นอัตตาทิฎฐิ เช่น เห็นรูปเป็นตน เห็นเวทนาเป็นตน
2. วิจิกิจฉา ( กิด- ) คือ ความสงสัยในพระรัตนตรัย และในกุศลธรรมทั้งหลาย
3. สีลัพพตปรามาส (ลับ-พะ-ตะ-ปะ-รา-มาด) คือ ความยึดมั่นในข้อปฏิบัติอย่างเคร่งครัด ที่เข้าใจว่าเป็นข้อปฏิบัติที่บริสุทธิ์หลุดพ้น เป็นมิจฉาทิฏฐิ เช่น การประพฤติวัตรอย่างโค การนอนบนหนามของพวกโยคี เป็นต้น
การบรรลุมรรคผลเป็นพระอริยบุคคลมิได้จำกัดอยู่เฉพาะเพศบรรพชิต ( นักบวช ) เท่านั้น แม้แต่คฤหัสถ์ก็สามารถบรรลุเป็นอริยบุคคลได้ ผู้บรรลุโสดาบันที่มีชื่อเสียงก็มีจำนวนมากได้แก่ นางวิสาขามหาอุบาสิกา อนาถบิณฑิกเศรษฐี พระเจ้าพิมพิสาร เป็นต้น
ประเภท
โสดาบัน แบ่งเป็น 3 ประเภท ดังนี้
* * * เอกพีชี ( เอ-กะ- ) ผู้มีพืชคืออัตตภาพอันเดียว ก็จะบรรลุเป็นอรหันต์
* * * โกลังโกละ ผู้ไปจากสกุลสู่สกุล คือจะมาเกิดอีกเพียง 2 - 3 ชาติเท่านั้น แล้วจะได้สำเร็จเป็นอรหันต์
* * * สัตตักขัตตุงปรมะ ( ปะ-ระ- ) ผู้มีเจ็ดครั้งเป็นอย่างยิ่ง คือจะต้องเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏอีกไม่เกิน 7 ชาติ ก็จะได้บรรลุธรรมเป็นอรหันต์ ไม่ต้องเวียนว่ายตายเกิดอีกต่อไป
การที่โสดาบันแบ่งเป็น 3 ประเภท ดังที่เพราะว่าอินทรีย์ 5 ได้แก่ ศรัทธา วิริยะ สมาธิ สติ และปัญญา แก่กล้าแตกต่างกัน ผู้ที่อินทรีย์ 5 ถึงความแก่รอบสม่ำเสมอ ก็สามารถบรรลุผลได้อย่างรวดเร็ว โสดาบันประเภทนี้คือเอกพีชีโสดาบัน
ตัวอย่างบุคคลผู้บรรลุโสดาปัตติผลในพุทธกาล
1. นางวิสาขา
2. อนาถบิณฑิกเศรษฐี
3. นางสิริมา
4. พระนางสามาวดี
5. พระเจ้าพิมพิสาร
ข้างบนนี้ เอาข้อมูลมาจาก : https://th.wikipedia.org/wiki/โสดาบัน
- - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- จบ -
