Friday, February 19, 2021

นิวรณ์–ข้าศึกแห่งสมาธิ

 

พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง นิวรณ์–ข้าศึกแห่งสมาธิ 

      วาเสฏฐะ!  เปรียบเหมือนแม่น้ำ อจิรวดี นี้ มีน้ำเต็มเปี่ยม กายืนดื่มได้. ครั้งนั้นมีบุรุษคนหนึ่งมาถึงเข้า เขามีประโยชน์ที่ฝั่งโน้น แสวงหาฝั่งโน้น มีการไปสู่ฝั่งโน้น ประสงค์จะข้ามไปสู่ฝั่งโน้น แต่เขานอนคลุมศีรษะของตนอยู่ที่ริมฝั่งนี้

       วาเสฏฐะ!  ท่านจะสำ คัญความข้อนี้ว่าอย่างไร บุรุษนั้นจะไปจากฝั่งใน สู่ฝั่งนอกแห่งแม่น้ำ อจิรวดี ได้หรือหนอ ? 

       “ไม่ได้แน่ ท่านพระโคดม !”

       วาเสฏฐะ!  ข้อนี้ก็ฉันนั้นเหมือนกัน นิวรณ์ 5 อย่างเหล่านี้ เรียกกันในอริยวินัยว่า “เครื่องปิด” บ้าง ว่า “เครื่องกั้น” บ้าง ว่า “เครื่องคลุม” บ้าง
ว่า “เครื่องร้อยรัด” บ้าง

       5 อย่าง อย่างไรเล่า ?

       5 อย่างคือ กามฉันทนิวรณ์ พ๎ยาปาทนิวรณ์ ถีนมิทธนิวรณ์ อุทธัจจกุกกุจจนิวรณ์ วิจิกิจฉานิวรณ์

       วาเสฏฐะ!  นิวรณ์ 5 อย่างเหล่านี้แล ซึ่งเรียกกันในอริยวินัย ว่า “เครื่องปิด” บ้าง ว่า “เครื่องกั้น” บ้าง ว่า “เครื่องคลุม” บ้าง ว่า “เครื่องร้อยรัด” บ้าง

       วาเสฏฐะ!  พราหมณ์ไตรเพททั้งหลาย ถูกนิวรณ์ 5 อย่างเหล่านี้ ปิดแล้ว กั้นแล้ว คลุมแล้ว ร้อยรัดแล้ว

       วาเสฏฐะ!  พราหมณ์ไตรเพทเหล่านั้น ละธรรมะที่ทำความเป็นพราหมณ์เสีย สมาทานธรรมะที่ไม่ทำความเป็นพราหมณ์ ดำรงชีวิตให้เป็นไปอยู่ อันนิวรณ์ทั้ง 5 อย่างปิดแล้ว กั้นแล้ว คลุมแล้ว ร้อยรัดแล้ว จักเป็นผู้เข้าถึงความเป็นสหายแห่งพรหม ภายหลังแต่การตายเพราะการทำลายแห่งกาย ดังนี้นั้น นั่นไม่เป็นฐานะที่จะเป็นไปได้

* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง อานาปานสติ  /  หัวข้อใหญ่ : ธรรมะแวดล้อม  /  หัวข้อย่อย : นิวรณ์–ข้าศึกแห่งสมาธิ  /  หัวข้อเลขที่ : 29  /  -บาลี สี. ที. 9/306-307/378-379.  /  หน้าที่ : 133 , 134  

- END -