พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า
เรื่อง ทรงมีการกล่าวที่ไม่ขัดแย้งกับบัณฑิตชนในโลก
เรื่อง ทรงมีการกล่าวที่ไม่ขัดแย้งกับบัณฑิตชนในโลก
ภิกษุทั้งหลาย! เราย่อมไม่กล่าวขัดแย้ง ( วิวาท ) กะโลก แต่โลกต่างหาก ย่อมกล่าวขัดแย้งต่อเรา ภิกษุทั้งหลาย! ผู้เป็นธรรมวาที ย่อมไม่กล่าวขัดแย้งกะใครๆในโลก ภิกษุทั้งหลาย! สิ่งใดที่บัณฑิตในโลก สมมติ ( รู้เหมือนๆ กัน ) ว่าไม่มี แม้เราก็กล่าวสิ่งนั้นว่าไม่มี ภิกษุ ทั้งหลาย! สิ่งใดที่บัณฑิตในโลกสมมติว่ามี แม้เราก็กล่าว สิ่งนั้นว่ามี
ภิกษุทั้งหลาย! อะไรเล่า ที่บัณฑิตในโลกสมมติ ว่าไม่มี และเราก็กล่าวว่าไม่มี?
ภิกษุทั้งหลาย! รูป ที่เที่ยง ที่ยั่งยืน ที่เที่ยงแท้ ที่ไม่มีการแปรปรวนเป็นธรรมดา บัณฑิตในโลกสมมติว่าไม่มี แม้เราก็กล่าวว่าไม่มี. ( ในกรณีแห่งเวทนาสัญญา สังขาร และวิญญาณ ก็ตรัสไว้โดยหลักเกณฑ์อย่างเดียวกันกับในกรณีแห่งรูปที่กล่าวแล้ว ) ภิกษุทั้งหลาย! ข้อนี้แล ที่บัณฑิตในโลกสมมติว่าไม่มี และเรา ก็กล่าวว่าไม่มี
ภิกษุทั้งหลาย! อะไรเล่า ที่บัณฑิตในโลกสมมติว่ามี และเราก็กล่าวว่ามี
ภิกษุทั้งหลาย! รูป ที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีการแปรปรวนเป็นธรรมดา บัณฑิตในโลกสมมติว่ามี แม้เราก็กล่าวว่ามี ( ในกรณีแห่งเวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ก็ตรัสไว้โดยหลักเกณฑ์อย่างเดียวกันกับในกรณีแห่งรูปที่กล่าวแล้ว ) ภิกษุทั้งหลาย! ข้อนี้แล ที่บัณฑิตในโลกสมมติว่ามี และเราก็กล่าวว่ามี , ดังนี้
( ในบาลี โปฏฐปาทสูตร สี.ที. 9/248/312 , มีตรัสว่า พระองค์ ( ตถาคต ) ก็ทรงกล่าวด้วยถ้อยคำ หรือว่าภาษาที่ชาวโลกกล่าว , แต่ไม่ทรงยึดถือเหมือนอย่างที่ชาวโลกกล่าวนั้น
ใน ทีฆนขสูตร -บาลี ม.ม. 13/268/273 , มีตรัสว่า ภิกษุผู้มีจิตหลุดพ้นแล้ว ย่อมไม่กล่าวคำประจบกับใครๆ ไม่กล่าวคำขัดแย้งใครๆ และโวหารใดที่เขากล่าวกันอยู่ในโลก ภิกษุนั้นก็กล่าวด้วยโวหารนั้น แต่ไม่ยึดมั่นถือมั่นความหมายใดๆ อย่างชาวโลก ; คำว่า “ภิกษุ” ในคำตรัสนั้น เล็งถึงพระองค์เองก็ได้ เพราะพระองค์ก็รวมอยู่ในคำว่าพระอรหันต์ด้วย ซึ่งเป็นพระอรหันต์ประเภทสัมมาสัมพุทธะ , เป็นอันว่าพระองค์ มีหลักในการตรัสดังนั้น - ผู้แปล )
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ตถาคต / หัวข้อใหญ่ : ทรงเผยแผ่พระศาสนา / หัวข้อย่อย : ทรงมีการกล่าวที่ไม่ขัดแย้งกับบัณฑิตชนในโลก / หัวข้อเลขที่ : 92 / -บาลี ขนฺธ. สํ. 17/169/239. / หน้าที่ : 238 , 239
- END -
