ปฏิปทาให้ถึงความเป็นสุนัขและโค

 

พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง ปฏิปทาให้ถึงความเป็นสุนัขและโค  

     ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ!  เสนิยะอเจละนี้ ประพฤติวัตรดังสุนัข ทำกรรมยากที่ผู้อื่นจะทำได้ บริโภคโภชนะที่วางไว้ ณ พื้นดิน เขาสมาทาน กุกกุรวัตร นั้นอย่างบริบูรณ์สิ้นกาลนาน คติของเขาจะเป็นอย่างไร ภพหน้าของเขาจะเป็นอย่างไร ? 

       อย่าเลย ปุณณะ!  จงงดข้อนี้เสียเถิด อย่าถามเราถึงข้อนี้เลย

       ปุณณโกลิยบุตรผู้ประพฤติวัตรดังโค ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเป็นครั้งที่ 2 และพระผู้มีพระภาคตรัสห้าม 

       ปุณณโกลิยบุตรผู้ประพฤติวัตรดังโค ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเป็นครั้งที่ 3 พระผู้มีพระภาคจึงตรัสตอบว่า

       ปุณณะ!  บุคคลบางคนในโลกนี้บำเพ็ญ กุกกุรวัตร บำเพ็ญปกติของสุนัข บำเพ็ญกิริยาการของสุนัขให้บริบูรณ์ ไม่ขาดสาย ครั้นแล้วเมื่อตายไป เขาย่อมเข้าถึงความเป็นสหายของสุนัข อนึ่ง ถ้าเขามีความเห็นอย่างนี้ว่า เราจักเป็นเทวดาหรือเทพองค์ใดองค์หนึ่ง ด้วยศีล วัตร ตบะ หรือพรหมจรรย์นี้ ความเห็นของเขานั้นเป็นความเห็นผิด

       ปุณณะ!  เรากล่าวคติของผู้เห็นผิดว่ามี 2 อย่าง อย่างใดอย่างหนึ่ง คือ นรกหรือกำเนิดเดรัจฉาน

       ปุณณะ!  กุกกุรวัตร เมื่อถึงพร้อม ย่อมนำเข้าถึงความเป็นสหายของสุนัข เมื่อวิบัติย่อมนำเข้าถึงนรก ด้วยประการฉะนี้

       เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสอย่างนี้แล้ว เสนิยะอเจละ ผู้ประพฤติวัตรดังสุนัข ร้องไห้น้ำ ตาไหล


- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

       ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ!  ปุณณโกลิยบุตร ประพฤติวัตรดังโค เขาสมาทานโควัตรนั้นอย่างบริบูรณ์มาช้านาน คติของเขาจะเป็นอย่างไร ภพหน้าของเขาจะเป็นอย่างไร ?

       อย่าเลย เสนิยะ!  จงงดข้อนั้นเสียเถิด อย่าถามเราถึงข้อนั้นเลย

       เสนิยะอเจละ ผู้ประพฤติวัตรดังสุนัข ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเป็นครั้งที่ 2 และพระผู้มีพระภาคตรัสห้าม

       เสนิยะอเจละ ผู้ประพฤติวัตรดังสุนัข ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเป็นครั้งที่ 3 พระผู้มีพระภาคจึงตรัสตอบว่า

       เสนิยะ!  บุคคลบางคนในโลกนี้บำเพ็ญ โควัตร บำเพ็ญปกติของโค บำเพ็ญกิริยาการของโคอย่างบริบูรณ์ ไม่ขาดสาย ครั้นแล้วเมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงความเป็นสหายของโค อนึ่ง ถ้าเขามีความเห็นอย่างนี้ว่า เราจักเป็นเทวดาหรือเทพองค์ใดองค์หนึ่ง ด้วย ศีล วัตร ตบะ หรือพรหมจรรย์นี้ ความเห็นของเขานั้นเป็นความเห็นผิด

       เสนิยะ!  เรากล่าวคติของผู้เห็นผิดว่ามี 2 อย่าง อย่างใดอย่างหนึ่ง คือ นรกหรือกำเนิดเดรัจฉาน

       เสนิยะ!  โควัตรเมื่อถึงพร้อม ย่อมนำเข้าถึงความเป็นสหายของโค เมื่อวิบัติย่อมนำเข้าถึงนรก ด้วยประการฉะนี้

       เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสอย่างนี้แล้ว ปุณณโกลิยบุตร ผู้ประพฤติวัตรดังโค ร้องไห้น้ำตาไหล

       ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคได้ตรัสกะ เสนิยะอเจละ ผู้ประพฤติวัตรดังสุนัขว่า

       เสนิยะ!  เราไม่ได้คำนี้จากท่านว่า อย่าเลย เสนิยะ จงงดข้อนั้นเสียเถิด อย่าถามเราถึงข้อนั้นเลย ดังนี้

       ปุณณโกลิยบุตรทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ !  ข้าพเจ้ามิได้ร้องไห้ถึงการพยากรณ์นั้น ที่พระผู้มีพระภาคตรัสกะข้าพเจ้า แม้ข้าพเจ้าสมาทานโควัตรนี้อย่างบริบูรณ์มาช้านาน

       ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ!  ข้าพเจ้าเลื่อมใสในพระผู้มีพระภาคอย่างนี้ว่า พระผู้มีพระภาคทรงสามารถแสดงธรรมโดยประการที่ให้ข้าพเจ้าพึงละ โควัตร นี้ได้ และ เสนิยะอเจละ ผู้ประพฤติวัตรดังสุนัขพึงละ กุกกุรวัตร นั้นได้  

* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ภพภูมิ  /  หัวข้อใหญ่ : สัตว์เดรัจฉาน  /  หัวข้อย่อย : ปฏิปทาให้ถึงความเป็นสุนัขและโค  /  หัวข้อเลขที่ : 39  /  -บาลี ม. ม. 13/79-82/84-86.  /  หน้าที่ : 123 , 124 , 125 

- END -