ทิฏฐธรรม

 

ทิฏฐธรรม 

กรรม 12 กรรมจำแนกตามหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการให้ผล พระอรรถกถาจารย์รวบรวมแสดงไว้ 12 อย่างคือ 

หมวดที่ 1 ว่าด้วยปากกาล คือ จำแนกตามเวลาที่ให้ผล ได้แก่ 

       1. ทิฏฐธรรม เวทนียกรรม กรรมให้ผลในปัจจุบัน คือในภพนี้ 

       2. อุปปัชชเวทนียกรรม กรรมให้ผลในภพที่จะไปเกิด คือในภพหน้า 

       3. อปราปริยเวทนียกรรม กรรมให้ผลในภพต่อๆไป 

       4. อโหสิกรรม กรรมเลิกให้ผล 



หมวดที่ 2 ว่าโดยกิจ คือจำแนกการให้ผลตามหน้าที่ ได้แก่

       5. ชนกกรรม กรรมแต่งให้เกิด หรือกรรมที่เป็นตัวนำไปเกิด 

       6. อุปัตถัมภกกรรม กรรมสนับสนุน คือเข้าสนับสนุนหรือซ้ำเติมต่อจากชนกกรรม 

       7. อุปปีฬกกรรม กรรมบีบคั้น คือเข้ามาบีบคั้นผลแห่งชนกกรรมและอุปัตถัมภกกรรมนั้นให้แปรเปลี่ยนทุเลาเบาบางหรือสั้นเข้า 

       8. อุปฆาตกกรรม กรรมตัดรอน คือกรรมแรงฝ่ายตรงข้ามที่เข้าตัดรอนการให้ผลของกรรม ๒ อย่างนั้นให้ขาดหรือหยุดไปทีเดียว



หมวดที่ 3 ว่าโดยปากทานปริยาย คือจำแนกตามลำดับความแรงในการให้ผล ได้แก่ 

       9. ครุกกรรม กรรมหนัก ให้ผลก่อน

       10. พหุลกรรม หรือ อาจิณณกรรม กรรมทำมากหรือกรรมชิน ให้ผลรองลงมา 

       11. อาสันนกรรม กรรมจวนเจียน หรือกรรมใกล้ตาย ถ้าไม่มี 2 ข้อก่อนก็จะให้ผลก่อนอื่น 

       12. กตัตตากรรม หรือ กตัตตาวาปนกรรม กรรมสักว่าทำ คือเจตนาอ่อน หรือมิใช่เจตนาอย่างนั้น ให้ผลต่อเมื่อไม่มีกรรมอื่นให้ผล 



* * * : ข้างบนนี้ เอาข้อมูลมาจาก : https://84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%B7%D4%AF%B0%B8%C3%C3%C1&detail=on  


- - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

- จบ -