เสนาสนะขันธกะ : ทรงอนุญาตภิกษุผู้ควรได้รับสมมติเป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ

 

คำตรัสจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง เสนาสนะขันธกะ : ทรงอนุญาตภิกษุผู้ควรได้รับสมมติเป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ 

ทรงอนุญาตภิกษุผู้ควรได้รับสมมติเป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ


( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 276 )  


       454. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงโกรธ ขัดเคือง ฉุดคร่าภิกษุทั้งหลายออกจากวิหารของสงฆ์  

       รูปใดฉุดคร่า พึงปรับตามธรรม 


       455. เราอนุญาตให้ ภิกษุถือ เสนาสนะ /////  



ภิกษุผู้ควรได้รับสมมติเป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ


( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 277 )  


       456. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้สมมติภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 เป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ คือ 

       1. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความชอบพอ 

       2. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความเกลียดชัง 

       3. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความงมงาย 

       4. ไม่ถึงความลำเอียงเพราะความกลัว และ

       5. รู้เสนาสนะที่ให้ถือแล้วและยังไม่ให้ถือ 



วิธีสมมติ 


( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 278 )  


       457. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็แลสงฆ์พึงสมมติอย่างนี้ 

       พึงขอร้องภิกษุก่อน

       ครั้นแล้ว ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถ พึงประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติทุติยกรรมวาจา ว่าดังนี้ 



* * * กรรมวาจาสมมติ 

       ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า

       ถ้าความพร้อมพรั่งของสงฆ์ถึงที่แล้ว สงฆ์พึงสมมติภิกษุมีชื่อนี้เป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ 

       นี้เป็นญัตติ 


       ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า 

       สงฆ์สมมติภิกษุมีชื่อนี้ เป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ 

       การสมมติภิกษุมีชื่อนี้เป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ ชอบแก่ท่านผู้ใดท่านผู้นั้นพึงเป็นผู้นิ่ง 

       ไม่ชอบแก่ท่านผู้ใด ท่านผู้นั้นพึงพูด 


       ภิกษุมีชื่อนี้ สงฆ์สมมติให้เป็นผู้ถือเสนาสนะแล้ว ชอบแก่สงฆ์เหตุนั้นจึงนิ่ง 

       ข้าพเจ้าทรงความนี้ไว้ ด้วยอย่างนี้ 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 279 )  


       ต่อมา ภิกษุทั้งหลายผู้ให้ถือเสนาสนะหารือกันว่า เราจะพึงให้ถือเสนาสนะอย่างไรหนอ … ตรัสว่า 

       458. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้นับภิกษุก่อน

       ครั้นแล้วนับที่นอน 

       ครั้นแล้ว จึงให้ถือตามจำนวนที่นอน 



       เมื่อให้ถือตามจำนวนที่นอน ที่นอนเหลือมาก … ตรัสว่า 

       459. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ถือตามจำนวนวิหาร 



       เมื่อให้ถือตามจำนวนวิหาร วิหารก็ยังเหลือเป็นอันมาก … ตรัสว่า  

       460. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ถือตามจำนวนบริเวณ 



       เมื่อให้ถือตามจำนวนบริเวณ บริเวณก็ยังเหลืออีกมาก … ตรัสว่า  

       461. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ส่วนซ้ำ

       เมื่อให้ถือส่วนซ้ำอีกแล้วภิกษุรูปอื่นมา ไม่ปรารถนาก็อย่าพึงให้  



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 280 )  


       462. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงให้ภิกษุผู้อยู่นอกสีมาถือเสนาสนะ

       รูปใดให้ถือ ต้องอาบัติทุกกฏ 



( เนื้อหาข้างล่างนี้ มีเลขอ้างอิง ( บรรพ ) ในพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เป็นเลขที่ : 281 )  


       463. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุถือเสนาสนะแล้ว ไม่พึงหวงกันไว้ตลอดทุกเวลา 

       รูปใดหวงกันไว้ ต้องอาบัติทุกกฏ 



       464. ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้หวงกันไว้ได้ตลอดพรรษา 3 เดือน 

       หวงกันไว้ตลอดฤดูกาลไม่ได้ 



* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) นำมาจากพระไตรปิฎก  /  หัวข้อใหญ่สุด : อาจารโคจรสมฺปนฺนา  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : คัมภีร์ จุลวรรค ภาค 2 ( วินัยปิฎก เล่มที่ 7 )  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : ขันธ์ที่ 2 : เสนาสนะขันธกะ  /  หัวข้อย่อยรองลงมา : เสนาสนะขันธกะ : ทรงอนุญาตภิกษุผู้ควรได้รับสมมติเป็นผู้ให้ถือเสนาสนะ 



* * * อีกช่องทางหนึ่ง คือ สามารถอ่านได้ใน หนังสือ พุทธวจน เรื่อง อริยวินัย  /  หน้าที่ : 870 , 871 , 872 

- จบ -