ภรรยา 7 จำพวก

 

พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง ภรรยา 7 จำพวก 

       คหบดี!  เหตุไรหนอ มนุษย์ทั้งหลายในนิเวศน์ของท่าน จึงส่งเสียงอื้ออึงเหมือนชาวประมงแย่งปลากัน

       “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ!  นางสุชาดาคนนี้ ข้าพระองค์นำมาจากตระกูลมั่งคั่งมาเปนสะใภ้ในเรือน นางไม่เชื่อถือ แม่ผัว พ่อผัว สามี แม้แต่พระผู้มีพระภาค นางก็ไม่สักการะเคารพนับถือบูชา”

       ลำดับนั้น พระผูมีพระภาคตรัสเรียกนางสุชาดาหญิงสะใภ้ในเรือนว่า

       “มานี่แน่ะ!  สุชาดา” 

       นางสุชาดา หญิงสะใภในเรือนทูลรับพระผู้มีพระภาคแล้วเขาไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายบังคมแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วพระผู็มีพระภาคตรัสถามว่า 

       สุชาดา!  ภริยาของบุรุษ 7 จำพวกนี้ 7 จำพวกเป็นอย่างไรเล่า คือ 

       ( 1 ) ภริยาเสมอด้วยเพชฌฆาต 

       ( 2 ) เสมอด้วยโจร 

       ( 3 ) เสมอด้วยนาย 

       ( 4 ) เสมอด้วยแม่ 

       ( 5 ) เสมอด้วยพี่สาวน้องสาว 

       ( 6 ) เสมอด้วยเพื่อน 

       ( 7 ) เสมอด้วยทาสี 

       สุชาดา !  ภริยาของบุรุษ 7 จำพวกนี้แล เธอเป็นจำพวกไหนใน 7 จำพวกนั้น

       “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ !  หม่อมฉันยังไม่รู้ทั่วถึงความแห่งพระดำรัสที่พระผู้มีพระภาคตรัสแล้วโดยย่อนี้ได้โดยพิสดาร ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ!  ขอประทานพระวโรกาส ขอพระผู้มีพระภาคโปรดทรงแสดงธรรมแก่หม่อมฉัน โดยที่หม่อมฉันจะพึงรู้ทั่วถึงเนื้อความแห่งพระดำรัสที่พระผู้มีพระภาคตรัสโดยย่อนี้ โดยพิสดารเถิด”

       สุชาดา!  ถ้าอย่างนั้น เธอจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว 

       ( 1 ) ภริยาผู้มีจิตประทุษร้าย ไม่อนุเคราะห์ด้วยประโยชน์เกื้อกูล ยินดีในชายอื่น ดูหมิ่นสามี เป็นผู้อันเขาซื้อมาด้วยทรัพย์ พยายามจะฆ่าผัว ภริยาของบุรุษเห็นปานนี้เรียกว่า วธกาภริยา ภริยาเสมอด้วยเพชฌฆาต

       ( 2 ) สามีของหญิงประกอบด้วยศิลปกรรม พาณิชยกรรม และกสิกรรม ได้ทรัพย์ใดมา ภริยาปรารถนาจะยักยอกทรัพย์ แม้มีอยู่น้อยนั้นเสีย ภริยาของบุรุษเห็นปานนี้เรียกว่า โจรภริยา ภริยาเสมอด้วยโจร

       ( 3 ) ภริยาที่ไม่สนใจการงาน เกียจคร้าน กินมาก ปากร้าย ปากกล้า ร้ายกาจ กล่าวคำหยาบ ข่มขี่ผัวผู้ขยันขันแข็ง ภริยาของบุรุษเห็นปานนี้เรียกว่า อัยยาภริยา ภริยาเสมอด้วยนาย 

       ( 4 ) ภริยาใดอนุเคราะห์ด้วยประโยชน์เกื้อกูลทุกเมื่อ ตามรักษาสามีเหมือนมารดารักษาบุตร รักษาทรัพย์ที่สามีหามาได้ไว้ ภริยาของบุรุษเห็นปานนี้เรียกว่า มาตาภริยา ภริยาเสมอด้วยมารดา

       ( 5 ) ภริยาที่เป็นเหมือนพี่สาวน้องสาว มีความเคารพในสามีของตน เป็นคนละอายบาป เป็นไปตามอำนาจสามี ภริยาของบุรุษเห็นปานนี้เรียกว่า ภคินีภริยา ภริยาเสมอด้วยพี่สาว น้องสาว 

       ( 6 ) ภริยาใดในโลกนี้เห็นสามีแล้วชื่นชมยินดี เหมือนเพื่อนผู้จากไปนานแล้วกลับมา เป็นหญิงมีศีล มีวัตร ปฏิบัติสามี ภริยาของบุรุษเห็นปานนี้เรียกว่า สขีภริยา ภริยาเสมอด้วยเพื่อน 

       ( 7 ) ภริยาใดสามีเฆี่ยนตี ขู่ตะคอก ก็ไม่โกรธ ไม่คิดพิโรธโกรธตอบสามี อดทนได้ เป็นไปตามอำนาจสามี ภริยาของบุรุษเห็นปานนี้เรียกว่า ทาสีภริยา ภริยาเสมอด้วยทาสี 

       ภริยาที่เรียกว่า วธกาภริยา โจรีภริยา อัยยาภริยา ภริยาทั้ง 3 จำพวกนั้น ล้วนแต่เป็นคนทุศีลหยาบช้า ไม่เอื้อเฟื้อ เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงนรก

       ส่วนภริยาที่เรียกว่า มาตาภริยา ภคินีภริยา สขีภริยา ทาสีภริยา ภริยาทั้ง 4 จำพวกนั้น เพราะตั้งอยู่ในศีล ถนอมรักไว้ยั่งยืน เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติ 

       สุชาดา !  ภริยาของบุรุษ 7 จำพวกนี้แล เธอเป็นภริยาจำพวกไหน ใน 7 จำพวกนั้น

       ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ!  ตั้งแตวันนี้เป็นต้นไป ขอพระผู้มีพระภาคโปรดทรงจำหมอมฉันว่าเป็นภริยาของสามีผู้เสมอด้วยทาสี  

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  

       รักษาตน ด้วยการเสพธรรมะ

       ด้วยการเจริญธรรมะ 

       ด้วยการทําให้มากซึ่งธรรมะ

       รักษาผู้อื่นด้วยการอดทน 

       ด้วยการไม่เบียดเบียน 

       ด้วยเมตตาจิต ด้วยความรักใคร่เอ็นดู 


-บาลี มหา. สํ. 19/224/758.  

* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ฆราวาสชั้นเลิศ  /  หัวข้อใหญ่ : ฆราวาสชั้นเลิศ  /  หัวข้อย่อย : ภรรยา 7 จำพวก  /  หัวข้อเลขที่ : 20  /  -บาลี สตฺตก. อํ. 23/92/60.  /  หน้าที่ : 80 , 81 , 82 , 83 , 84 , 85 

- END -