Thursday, April 29, 2021

ต้องขึงสายพิณพอเหมา

 

พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง ต้องขึงสายพิณพอเหมา

       โสณะ ! เธอมีความคิดในเรื่องนี้ เป็นอย่างไร เมื่อก่อนแต่ครั้งเธอยังเป็นคฤหัสถ์ เธอเชี่ยวชาญในเรื่องเสียงแห่งพิณ มิใช่หรือ ? 

       “เป็นเช่นนี้ พระเจ้าข้า !”

       โสณะ ! เธอจะสำคัญข้อนั้นเป็นไฉน เมื่อใดสายพิณของเธอขึงตึงเกินไป เมื่อนั้น พิณของเธอจะมีเสียงไพเราะน่าฟังหรือ จะใช้การได้หรือ ?

       “ไม่เป็นเช่นนั้น พระเจ้าข้า !”

       โสณะ ! เธอจะสำคัญข้อนั้นเป็นไฉน เมื่อใดสายพิณของเธอขึงหย่อนเกินไป เมื่อนั้น พิณของเธอจะมีเสียงไพเราะน่าฟังหรือ จะใช้การได้หรือ ?

       “ไม่เป็นเช่นนั้น พระเจ้าข้า !”  

       โสณะ ! แต่ว่า เมื่อใด สายพิณของเธอ ไม่ตึงนัก หรือไม่หย่อนนัก ขึงได้ระเบียบเสมอๆกันแต่พอดี เมื่อนั้น พิณของเธอย่อมมีเสียงไพเราะน่าฟังหรือใช้การได้ดี มิใช่หรือ ? 

       “เป็นเช่นนั้น พระเจ้าข้า !” 

       โสณะ ! ข้อนี้ก็เป็นเช่นนั้นแล กล่าวคือ 

       ความเพียรที่บุคคลปรารภจัดเกินไป ย่อมเป็นไปเพื่อความฟุ้งซ่าน 

       ย่อหย่อนเกินไป ย่อมเป็นไปเพื่อความเกียจคร้าน

       โสณะ ! เหตุผลนั้นแล เธอจงตั้งความเพียรแต่พอดี จงเข้าใจความที่อินทรีย์ทั้งหลาย ต้องเป็นธรรมชาติที่เสมอๆ กัน จงกำหนดหมายในความพอดีนั้นไว้เถิด

       “พระเจ้าข้า ! ข้าพระองค์จักปฏิบัติอย่างนั้น”  

* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ปฐมธรรม  /  หัวข้อใหญ่ : ธรรมะกับการสอบ  /  หัวข้อย่อย : ต้องขึงสายพิณพอเหมา  /  หัวข้อเลขที่ : 57  /  -บาลี ฉกฺก. อํ 22/418/326.  /  หน้าที่ : 158 , 159 

- END -