พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า
เรื่อง ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพาน ( นัยที่ 4 )
เรื่อง ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพาน ( นัยที่ 4 )
ภิกษุทั้งหลาย! เราจักแสดง ปฏิปทา เป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพานแก่พวกเธอ พวกเธอจงฟัง จงทำในใจให้ดี เราจักกล่าว
ภิกษุทั้งหลาย ! ปฏิปทา เป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพานนั้นเป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย! พวกเธอจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร
จักษุเที่ยงหรือไม่เที่ยง ?
“ไม่เที่ยง พระเจ้าข้า!”
สิ่งใดไม่เที่ยง สิ่งนั้นเป็นทุกข์หรือสุขเล่า ?
“เป็นทุกข์ พระเจ้าข้า!”
สิ่งใดไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา ควรหรือหนอที่จะตามเห็นสิ่งนั้นว่า “นั่นของเรา ( เอตํมม ) นั่นเป็นเรา ( เอโสหมสฺมิ ) นั่นเป็นอัตตาของเรา ( เอโส เม อตฺตา )” ดังนี้ ?
“ไม่ควรตามเห็นอย่างนั้น พระเจ้าข้า!”
( ต่อไป ได้ตรัสถามและภิกษุตอบ เกี่ยวกับ รูป... จักขุวิญญาณ...จักขุสัมผัส...จักขุสัมผัสสชาเวทนา ซึ่งมีข้อความอย่างเดียวกันกับในกรณีแห่ง จักษุ นั้นทุกประการ ต่างกันแต่ชื่อเท่านั้น เมื่อตรัสข้อความในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดจักษุ จบลงดังนี้แล้ว ได้ตรัสข้อความในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดโสตะ หมวดฆานะ หมวดชิวหา หมวดกายะ และหมวดมนะ ต่อไปอีก ซึ่งมีข้อความที่ตรัสอย่างเดียวกันกับในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดจักษุ นั้นทุกประการ ต่างกันแต่เพียงชื่อเท่านั้น ผู้ศึกษาพึงเทียบเคียงได้เอง )
ภิกษุทั้งหลาย! อริยสาวกผู้มีการสดับ เมื่อเห็นอยู่อย่างนี้
ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน จักษุ
ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน รูป
ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน จักขุวิญญาณ
ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน จักขุสัมผัส
ย่อมเบื่อหน่ายใน เวทนา อันเป็นสุข เป็นทุกข์ หรือเป็นอทุกขมสุข ( ไม่ทุกข์ไม่สุข ) ที่เกิดขึ้นเพราะ จักขุสัมผัส เป็นปัจจัย
( ในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดโสตะ ฆานะ ชิวหา กายะ มนะ ก็ได้ตรัสต่อไปอีก โดยนัยอย่างเดียวกันกับกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดจักษุ นี้ )
เมื่อเบื่อหน่าย ย่อมคลายกำหนัด
เพราะคลายกำหนัด ย่อมหลุดพ้น
เมื่อหลุดพ้นแล้ว ย่อมมี ญาณหยั่งรู้ว่าหลุดพ้นแล้ว
อริยสาวกนั้น ย่อมรู้ชัดว่า “ชาติสิ้นแล้ว พรหมจรรย์อยู่จบแล้ว กิจที่ควรทำ ได้ทำสำเร็จแล้ว กิจอื่นที่จะต้องทำเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มีอีก”
ภิกษุทั้งหลาย! นี้แล คือ ปฏิปทา เป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพานนั้น
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง มรรควิธีที่ง่าย / หัวข้อใหญ่ : ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุ “นิพพาน” / หัวข้อย่อย : ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพาน ( นัยที่ 4 ) / หัวข้อเลขที่ : 15 / -บาลี สฬา. สํ. 18/169/235. / หน้าที่ : 60 , 61 , 62
- END -