Monday, April 19, 2021

ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพาน ( นัยที่ 4 )

 

พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพาน ( นัยที่ 4 )

      ภิกษุทั้งหลาย!  เราจักแสดง ปฏิปทา เป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพานแก่พวกเธอ พวกเธอจงฟัง จงทำในใจให้ดี เราจักกล่าว

       ภิกษุทั้งหลาย !  ปฏิปทา เป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพานนั้นเป็นอย่างไรเล่า ? 

       ภิกษุทั้งหลาย!  พวกเธอจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร

       จักษุเที่ยงหรือไม่เที่ยง ? 

       “ไม่เที่ยง พระเจ้าข้า!”

       สิ่งใดไม่เที่ยง สิ่งนั้นเป็นทุกข์หรือสุขเล่า ? 

       “เป็นทุกข์ พระเจ้าข้า!”

       สิ่งใดไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา ควรหรือหนอที่จะตามเห็นสิ่งนั้นว่า “นั่นของเรา ( เอตํมม ) นั่นเป็นเรา ( เอโสหมสฺมิ ) นั่นเป็นอัตตาของเรา ( เอโส เม อตฺตา )” ดังนี้ ? 

       “ไม่ควรตามเห็นอย่างนั้น พระเจ้าข้า!”

       ( ต่อไป ได้ตรัสถามและภิกษุตอบ เกี่ยวกับ รูป... จักขุวิญญาณ...จักขุสัมผัส...จักขุสัมผัสสชาเวทนา ซึ่งมีข้อความอย่างเดียวกันกับในกรณีแห่ง จักษุ นั้นทุกประการ ต่างกันแต่ชื่อเท่านั้น เมื่อตรัสข้อความในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดจักษุ จบลงดังนี้แล้ว ได้ตรัสข้อความในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดโสตะ หมวดฆานะ หมวดชิวหา หมวดกายะ และหมวดมนะ ต่อไปอีก ซึ่งมีข้อความที่ตรัสอย่างเดียวกันกับในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดจักษุ นั้นทุกประการ ต่างกันแต่เพียงชื่อเท่านั้น ผู้ศึกษาพึงเทียบเคียงได้เอง )

       ภิกษุทั้งหลาย!  อริยสาวกผู้มีการสดับ เมื่อเห็นอยู่อย่างนี้

       ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน จักษุ

       ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน รูป

       ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน จักขุวิญญาณ

       ย่อมเบื่อหน่ายแม้ใน จักขุสัมผัส

       ย่อมเบื่อหน่ายใน เวทนา อันเป็นสุข เป็นทุกข์ หรือเป็นอทุกขมสุข ( ไม่ทุกข์ไม่สุข ) ที่เกิดขึ้นเพราะ จักขุสัมผัส เป็นปัจจัย

       ( ในกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดโสตะ ฆานะ ชิวหา กายะ มนะ ก็ได้ตรัสต่อไปอีก โดยนัยอย่างเดียวกันกับกรณีแห่ง อายตนิกธรรม หมวดจักษุ นี้ ) 

       เมื่อเบื่อหน่าย ย่อมคลายกำหนัด

       เพราะคลายกำหนัด ย่อมหลุดพ้น

       เมื่อหลุดพ้นแล้ว ย่อมมี ญาณหยั่งรู้ว่าหลุดพ้นแล้ว

       อริยสาวกนั้น ย่อมรู้ชัดว่า “ชาติสิ้นแล้ว พรหมจรรย์อยู่จบแล้ว กิจที่ควรทำ ได้ทำสำเร็จแล้ว กิจอื่นที่จะต้องทำเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มีอีก”

       ภิกษุทั้งหลาย!  นี้แล คือ ปฏิปทา เป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพานนั้น 

* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง มรรควิธีที่ง่าย  /  หัวข้อใหญ่ : ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุ “นิพพาน”  /  หัวข้อย่อย : ปฏิปทาเป็นที่สบายแก่การบรรลุนิพพาน ( นัยที่ 4 )  /  หัวข้อเลขที่ : 15  /  -บาลี สฬา. สํ. 18/169/235.  /  หน้าที่ : 60 , 61 , 62  

- END -