พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า
เรื่อง ผู้เห็นแก่นอน
เรื่อง ผู้เห็นแก่นอน
ภิกษุทั้งหลาย! พวกเธอทั้งหลายจะเข้าใจเรื่องนี้กันอย่างไร ?
พวกเธอเคยได้เห็นได้ฟังมาบ้างหรือว่า พระราชา ผู้เป็นกษัตริย์ได้รับมุรธาภิเษกแล้ว ทรงประกอบความสุขในการประทม หาความสุขในการเอนพระวรกาย หาความสุขในการประทมหลับ ตามแต่พระประสงค์อยู่เนืองนิจ
ยังคงทรงปกครองราชสมบัติให้เป็นที่รักใคร่ถูกใจพลเมือง จนตลอดพระชนม์ชีพได้อยู่หรือ ?
“อย่างนี้ ไม่เคยได้เห็นได้ฟังเลย พระเจ้าข้า !”
ดีแล้ว ภิกษุทั้งหลาย! ข้อที่กล่าวนี้ แม้เราเองก็ไม่เคยได้เห็นได้ฟังอย่างนั้นเหมือนกัน
ภิกษุทั้งหลาย! พวกเธอทั้งหลาย จะเข้าใจเรื่องนี้กันอย่างไร ?
พวกเธอเคยได้เห็นได้ฟังมาบ้างหรือว่า ผู้ครองรัฐก็ดี ทายาทผู้สืบมรดกก็ดี เสนาบดีก็ดี นายบ้านก็ดี และหัวหน้าหมู่บ้านก็ดี ประกอบความสุขในการนอน หาความสุขในการเอนกาย หาความสุขในการหลับ ตามสบายใจอยู่เนืองนิจ
ยังคงดำรงตำแหน่งนั้นๆ ให้เป็นที่รักใคร่ถูกใจของ ( ประชาชนทุกเหล่า ) กระทั่งลูกหมู่ จนตลอดชีวิตได้อยู่หรือ ?
“อย่างนี้ ไม่เคยได้เห็นได้ฟังเลย พระเจ้าข้า !”
ดีแล้ว ภิกษุทั้งหลาย! ข้อที่กล่าวนี้ แม้เราเองก็ไม่เคยได้เห็นได้ฟังอย่างนั้นเหมือนกัน
ภิกษุทั้งหลาย! พวกเธอทั้งหลาย จะเข้าใจเรื่องนี้กันอย่างไร ?
พวกเธอเคยได้เห็นได้ฟังมาบ้างหรือว่า สมณะหรือพราหมณ์ ที่เอาแต่ประกอบความสุขในการนอน หาความสุขในการเอนกาย หาความสุขในการหลับ ตามสบายใจอยู่เสมอๆ ทั้งเป็นผู้ไม่คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ไม่รู้ประมาณในการบริโภค ไม่ตามประกอบธรรมเป็นเครื่องตื่น ไม่เห็นแจ่มแจ้งซึ่งกุศลธรรมทั้งหลาย ไม่ตามประกอบการทำ เนืองๆ ในโพธิปักขิยธรรม ทั้งในยามต้นและยามปลาย
แล้วยังจะกระทำให้แจ้งได้ซึ่ง เจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ อันหาอาสวะมิได้ เพราะความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ด้วยปัญญาอันประเสริฐยิ่งเองในทิฏฐธรรมเทียว เข้าถึงแล้วแลอยู่?
“ข้อนั้น ก็ยังไม่เคยได้เห็นได้ฟังเลย พระเจ้าข้า !”
ดีแล้ว ภิกษุทั้งหลาย! ข้อที่กล่าวถึงนี้ แม้เราเองก็ไม่เคยได้เห็นได้ฟังอย่างนั้นเหมือนกัน
ภิกษุทั้งหลาย! เพราะฉะนั้น ในเรื่องนี้ พวกเธอทั้งหลายพึงสำเหนียกใจไว้ว่า
“เราทั้งหลาย จักคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย เป็นผู้รู้ประมาณในการบริโภค ตามประกอบธรรมเป็นเครื่องตื่น เป็นผู้เห็นแจ่มแจ้งซึ่งกุศลธรรมทั้งหลาย และจักตามประกอบอนุโยคภาวนาในโพธิปักขิยธรรม ทั้งในยามต้นและยามปลายอยู่เสมอๆ” ดังนี้
ภิกษุทั้งหลาย! พวกเธอทั้งหลายพึงสำเหนียกใจอย่างนี้แล
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ปฐมธรรม / หัวข้อใหญ่ : ธรรมะกับการสอบ / หัวข้อย่อย : ผู้เห็นแก่นอน / หัวข้อเลขที่ : 58 / -บาลี ฉกฺก. อํ. 22/333/288. / หน้าที่ : 160 , 161 , 162
- END -
