พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า
เรื่อง ผู้ควรรับทักษิณา ( นัยที่ 8 )
เรื่อง ผู้ควรรับทักษิณา ( นัยที่ 8 )
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ ย่อมเป็นผู้ควรแก่ของคำนับ ควรแก่ของต้อนรับ ควรแก่ของทำบุญ ควรแก่การทำอัญชลี เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า
ธรรม 5 ประการเป็นอย่างไร คือ
( 1 ) เป็นผู้เชื่อฟัง
( 2 ) เป็นผู้ฆ่าได้
( 3 ) เป็นผู้รักษาได้
( 4 ) เป็นผู้อดทนได้
( 5 ) เป็นผู้ไปได้
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้เชื่อฟังเป็นอย่างไร คือ ภิกษุย่อมตั้งใจ ใส่ใจ สำรวมใจ เงี่ยโสตลงฟังธรรม เมื่อผู้อื่นแสดงธรรมวินัยที่ตถาคตประกาศแล้ว
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้เชื่อฟังอย่างนี้แล
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้ฆ่าได้เป็นอย่างไร คือ ภิกษุย่อมอดกลั้น ละ บรรเทา กำจัด ทำให้สิ้นไป ให้ถึงซึ่งความไม่มีแห่งกามวิตกที่เกิดขึ้นแล้ว ... ให้ถึงซึ่งความไม่มีแห่งพยาบาทวิตกที่เกิดขึ้นแล้ว ... ให้ถึงซึ่งความไม่มีแห่งวิหิงสาวิตกที่เกิดขึ้นแล้ว ย่อมอดกลั้น ละ บรรเทา กำจัด ทำให้สิ้นไป ให้ถึงซึ่งความไม่มีแห่งอกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลายที่เกิดขึ้นแล้ว
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้ฆ่าได้อย่างนี้แล
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้รักษาได้เป็นอย่างไร คือ ภิกษุเห็นรูปด้วยตา ได้ฟังเสียงด้วยหู ได้ดมกลิ่นด้วยจมูก ได้ลิ้มรสด้วยลิ้น ได้สัมผัสโผฏฐัพพะด้วยกาย และได้รู้ธรรมารมณ์ด้วยใจแล้ว ย่อมไม่ถือเอาทั้งหมด หรือย่อมไม่ถือเอาโดยเป็นส่วนๆ ย่อมปฏิบัติเพื่อสำรวมอินทรีย์นั้นไว้ อันเป็นสิ่งที่เมื่อไม่สำรวมแล้ว พึงเป็นเหตุให้ธรรมอันเป็นบาปอกุศล คือ อภิชฌาและโทมนัสครอบงำได้
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้รักษาได้อย่างนี้แล
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้อดทนได้เป็นอย่างไร คือ ภิกษุเป็นผู้อดทนได้ต่อเย็น ร้อน หิว ระหาย สัมผัสแห่งเหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์เลื้อยคลาน เป็นผู้อดทนได้ต่อคำหยาบคาย เป็นผู้อดทนได้ต่อทุกขเวทนาทางร่างกายที่บังเกิดขึ้นแล้ว อันกล้า แข็ง เผ็ดร้อน ไม่เป็นที่ชื่นใจ ไม่เป็นที่ชอบใจ สามารถปลิดชีพเสียได้
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้อดทนได้อย่างนี้แล
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้ไปได้เป็นอย่างไร คือ ภิกษุย่อมเป็นผู้ไปสู่ทิศที่ไม่เคยไปตลอดกาลนาน นี้คือธรรมเป็นที่ระงับแห่งสังขารทั้งปวง เป็นที่สลัดคืนซึ่งอุปธิทั้งปวง เป็นที่สิ้นไปแห่งตัณหา เป็นที่สำรอก เป็นที่ดับหาเครื่องเสียบแทงมิได้ โดยเร็วพลัน
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุเป็นผู้ไปได้อย่างนี้แล
ภิกษุทั้งหลาย! ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล เป็นผู้ควรแก่ของคำนับ ควรแก่ของต้อนรับ ควรแก่ของทำบุญ ควรแก่การทำอัญชลี เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ทาน / หัวข้อใหญ่ : องค์ประกอบของทานที่ให้แล้วมีผลมาก / หัวข้อย่อย : ผู้ควรรับทักษิณา ( นัยที่ 8 ) / หัวข้อเลขที่ : 65 / -บาลี ปญฺจก. อํ. 22/181/140. / หน้าที่ : 148 , 149 , 150
- END -