ผลของการเจริญอรูปสัญญา แล้วเห็นความไม่เที่ยง

 

พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า

เรื่อง ผลของการเจริญอรูปสัญญา แล้วเห็นความไม่เที่ยง 

      ภิกษุทั้งหลาย!  ในกรณีนี้ ภิกษุเพราะก้าวล่วง รูปสัญญา เสียได้โดยประการทั้งปวง เพราะความดับไปแห่ง ปฏิฆสัญญา เพราะการไม่ใส่ใจซึ่ง นานัตตสัญญา จึงเข้าถึง อากาสานัญจายตนะ อันมีการทำในใจว่า “อากาศไม่มีที่สิ้นสุด” ดังนี้ แล้วแลอยู่

       ใน อากาสานัญจายตนะ นั้น มีธรรมคือ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เธอนั้น ตามเห็นซึ่งธรรมเหล่านั้น โดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นดังโรค เป็นดังหัวฝี เป็นดังลูกศร เป็นของทนได้ยาก เป็นของเบียดเบียน เป็นของไม่เชื่อฟัง เป็นของต้องทำลายไป เป็นของว่างเปล่า เป็นของไม่ใช่ตน

       เธอดำรงจิตด้วยธรรมเหล่านั้น แล้วจึงน้อมจิตไปสู่ อมตธาตุ ด้วยการกำหนดว่า “นั่นสงบระงับ นั่นประณีต นั่นคือธรรมชาติเป็นที่สงบระงับแห่งสังขารทั้งปวง เป็นที่สลัดคืนซึ่งอุปธิทั้งปวง เป็นที่สิ้นไปแห่งตัณหา เป็นความจางคลาย เป็นความดับ เป็นนิพพาน” ดังนี้

       เธอดำรงอยู่ใน วิปัสสนาญาณ มี อากาสานัญจายตนะ เป็นบาทนั้น ย่อมถึงความสิ้นไปแห่งอาสวะ ถ้าไม่ถึงความสิ้นไปแห่งอาสวะ ก็เป็น โอปปาติกะอนาคามี ผู้ปรินิพพานในภพนั้น

       มีการไม่เวียนกลับจากโลกนั้นเป็นธรรมดา เพราะความสิ้นไปแห่งสังโยชน์มีในเบื้องต่ำ 5 ประการ และเพราะอำนาจแห่ง ธัมมราคะ ธัมมนันทิ นั้นๆ นั่นเอง

       ภิกษุทั้งหลาย!  เปรียบเหมือนนายขมังธนูหรือลูกมือของเขา ประกอบการฝึกอยู่กะรูปหุ่นคนที่ทำด้วยหญ้าบ้าง กะรูปหุ่นดินบ้าง สมัยต่อมา เขาก็เป็นนายขมังธนูผู้ยิงไกล ยิงเร็ว ทำลายหมู่พลอันใหญ่ได้

       ( ในกรณีแห่ง วิญญาณัญจายตนะ และ อากิญจัญญายตนะ ก็ได้ตรัสไว้โดยทำนองเดียวกันกับในกรณีแห่ง อากาสานัญจายตนะนี้ ผิดกันแต่ชื่อแห่งสมาธิเท่านั้น

       ในกรณีของ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน ก็ได้ตรัสไว้โดยทำ นองเดียวกันนี้ แต่มีต่างกันตรงที่ให้เห็นความไม่เที่ยง ในขันธ์ทั้ง 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขารและวิญญาณ - ผู้รวบรวม ) 

* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ภพภูมิ  /  หัวข้อใหญ่ : เทวดา  /  หัวข้อย่อย : ผลของการเจริญอรูปสัญญา แล้วเห็นความไม่เที่ยง  /  หัวข้อเลขที่ : 92  /  -บาลี นวก. อํ. 23/241/240.  /  หน้าที่ : 347 , 348

- END -