พุทธวจน - คําสอนจากพระโอษฐ์ พระพุทธเจ้า
เรื่อง นิพพานที่เห็นได้เอง ตามคำของพระอานนท์
เรื่อง นิพพานที่เห็นได้เอง ตามคำของพระอานนท์
อาวุโส! มีคำกล่าวกันอยู่ว่า ‘สันทิฏฐิกนิพพาน ( สนฺทิฏฺฐิกนิพฺพาน ) สันทิฏฐิกนิพพาน’ ดังนี้
อาวุโส! สันทิฏฐิกนิพพานนี้ พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ ด้วยเหตุมีประมาณเท่าไรหนอแล ?
( พระอุทายีถามพระอานนท์ พระอานนท์เป็นผู้ตอบ )
อาวุโส! ภิกษุในกรณีนี้ สงัดแล้วจากกาม สงัดแล้วจากอกุศลธรรม เข้าถึงปฐมฌาน อันมีวิตกวิจาร มีปีติและสุข อันเกิดจากวิเวก แล้วแลอยู่
อาวุโส! สันทิฏฐิกนิพพาน อันพระผู้มีพระภาคตรัสไว้ด้วยเหตุมีประมาณเท่านี้แล เมื่อกล่าวโดยปริยาย * * * ( 1 )
( ในกรณีแห่งทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อากาสานัญจายตนะ วิญญาณัญจายตนะ อากิญจัญญายตนะ และเนวสัญญา นาสัญญายตนะ มีข้อความที่กล่าวไว้โดยทำ นองเดียวกันกับข้อความในกรณีแห่งปฐมฌานทุกประการ และในฐานะเป็นสันทิฏฐิกนิพพาน โดยปริยาย
ส่วนสัญญาเวทยิตนิโรธซึ่งมีการสิ้นอาสวะนั้นกล่าวไว้ในฐานะเป็นสันทิฏฐิกนิพพานโดยนิปปริยายด้วยข้อความดังต่อไปนี้ )
อาวุโส! นัยอื่นอีกมีอยู่ ภิกษุในกรณีนี้ ก้าวล่วงเสียซึ่ง เนวสัญญานาสัญญายตนะ โดยประการทั้งปวง เข้าถึง สัญญาเวทยิตนิโรธ แล้วแลอยู่ อนึ่ง เพราะเห็นด้วยปัญญา อาสวะทั้งหลายของเธอนั้น ก็สิ้นไปรอบ
อาวุโส! สันทิฏฐิกนิพพาน อันพระผู้มีพระภาคตรัสไว้ ด้วยเหตุมีประมาณเท่านี้แล เมื่อกล่าวโดยนิปปริยาย * * * ( 2 )
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
* * * ( 1 ) ปริยาย = โดยอ้อม
* * * ( 2 ) นิปปริยาย = โดยตรง
* * * ( ข้างบนนี้-ทั้งหมด ) คัดมาจากหนังสือ พุทธวจน เรื่อง ภพภูมิ / หัวข้อใหญ่ : นิพพาน / หัวข้อย่อย : นิพพานที่เห็นได้เอง ตามคำของพระอานนท์ / หัวข้อเลขที่ : 125 / -บาลี นวก. อํ. 23/475/251. / หน้าที่ : 450 , 451
- END -
